Αισιόδοξος για την ανάπτυξη της ασφαλιστικής αγοράς δήλωσε χτες στη γενική συνέλευση της Ένωσης Ασφαλιστικών Εταιρειών Ελλάδας, ο υποδιοικητής της ΤτΕ κ. Μητράκος, εκτιμώντας ότι θα αυξηθεί η διείσδυση της αγοράς στην κοινωνία και ο κλάδος θα λειτουργήσει συμπληρωματικά.
Εξήρε τις προσπάθειες του κλάδου και την προσαρμογή του στις απαιτήσεις του εποπτικού πλαισίου.
Συνεχάρη την αγορά για τον επαγγελματισμό που επιδεικνύει και συνέστησε διαρκή εγρήγορση και «μη εφησυχασμό».
Δεν παρέλειψε να προτρέψει σε επανεξέταση σε κάποιες περιπτώσεις και των προϊόντων ακόμα και την αναβολή προώθησής τους μέχρι να εξασφαλιστεί πλήρως και να διασφαλιστεί ο περιορισμός του κινδύνου.
Ανακοίνωσε τον ρόλο της ΤτΕ στην καλύτερη εποπτεία των διαμεσολαβούντων και επισήμανε ότι η ΤτΕ δίνει έμφαση στην εκπαίδευση-πιστοποίηση και επαναπιστοποίηση.
Ακολουθεί στη συνέχεια όλη η ομιλία του.
«Κυρίες και κύριοι,
Έχοντας ήδη συμπληρώσει δύο χρόνια λειτουργίας σε περιβάλλον «Φερεγγυότητας ΙΙ», μπορούμε να καταλήξουμε σε ορισμένα πρώτα συμπεράσματα για την ελληνική ιδιωτική ασφαλιστική αγορά υπό αυτό το νέο πλαίσιο.
Κατ’ αρχάς, θα ήθελα να επισημάνω ότι οι ασφαλιστικές επιχειρήσεις έχουν σε μεγάλο βαθμό ανταποκριθεί στις αυξημένες απαιτήσεις του νέου εποπτικού πλαισίου «Φερεγγυότητα ΙΙ».
Θέλω να χαιρετίσω τις προσπάθειες που καταβάλλουν οι διοικήσεις των ασφαλιστικών εταιριών, αναγνωρίζοντας τη σημασία της εταιρικής διακυβέρνησης, της διαχείρισης κινδύνων, της κεφαλαιακής επάρκειας, του ανθρώπινου δυναμικού και της ποιότητας των υποδομών, ως βασικών παραγόντων για την αποτελεσματική λειτουργία του κλάδου της ιδιωτικής ασφάλισης.
Αυτό που πρέπει όμως να γίνει περισσότερο κατανοητό είναι ότι οι αναγκαίες αυτές προσαρμογές δεν γίνονται απλώς επειδή το επιτάσσει το θεσμικό πλαίσιο ή ο επόπτης, αλλά για τη διασφάλιση της υγιούς χρηματοοικονομικής κατάστασης και την ενίσχυση της φερεγγυότητας των ασφαλιστικών επιχειρήσεων, προς όφελος του κλάδου και της ελληνικής οικονομίας μέσω της εμπέδωσης της εμπιστοσύνης των καταναλωτών στην ιδιωτική ασφάλιση.
Με την ευκαιρία της σημερινής εκδήλωσης, από την πλευρά του επόπτη θέλω επίσης να συγχαρώ τα στελέχη της ασφαλιστικής αγοράς και όλους τους εργαζομένους του κλάδου για τον επαγγελματισμό τους και την προσπάθεια που έχουν καταβάλει.
Το 2017 ήταν ένα έτος που τα βασικά χρηματοοικονομικά μεγέθη της αγοράς ιδιωτικής ασφάλισης παρέμειναν σταθερά. Δημιούργησε, όμως, την προσδοκία ότι οι δείκτες φερεγγυότητας σταδιακά θα βελτιωθούν.
Οι ασφαλιστικές επιχειρήσεις, αντιλαμβανόμενες τους κινδύνους που σχετίζονται με το περιβάλλον χαμηλών επιτοκίων και την αναζήτηση υψηλών αποδόσεων, προέβησαν σε κινήσεις αναπροσαρμογής της επενδυτικής τους στρατηγικής και στην τροποποίηση των προϊόντων που διαθέτουν με μείωση της εγγυημένης απόδοσης.
Επίσης, το 2017 για πρώτη φορά έγινε δημοσιοποίηση από τις ίδιες τις ασφαλιστικές επιχειρήσεις της Έκθεσης φερεγγυότητας και της χρηματοοικονομικής τους κατάστασης. Αυτό είναι πολύ σημαντικό, δεδομένου ότι οι καταναλωτές ασφαλιστικών υπηρεσιών, διαθέτοντας αυτές τις πληροφορίες, μπορούν να αξιολογούν καλύτερα τις επιμέρους επιχειρήσεις και να προβαίνουν σε ασφαλέστερες επιλογές.
Κυρίες και Κύριοι,
Παρά την έως τώρα καλή πορεία, οφείλω να επισημάνω ότι δεν υπάρχουν περιθώρια για εφησυχασμό. Απαιτείται συνεχής εγρήγορση και συνεργασία όλων των εμπλεκομένων για να αντιμετωπίσουμε τις νέες προκλήσεις.
Ένας τομέας όπου επιβάλλεται εντατικότερη κινητοποίηση είναι η διασφάλιση της ανεξαρτησίας των βασικών λειτουργιών, ήτοι της αναλογιστικής, της διαχείρισης κινδύνου, της κανονιστικής συμμόρφωσης και του εσωτερικού ελέγχου.
Ο σεβασμός της ανεξαρτησίας και η διασφάλιση ότι οι βασικές λειτουργίες δεν συγχέονται με άλλες λειτουργίες ενισχύουν την ποιότητα της πληροφόρησης που λαμβάνουν τα μέλη των διοικητικών συμβουλίων και οδηγούν σε ορθολογικότερες αποφάσεις τόσο για τους ασφαλισμένους και την εταιρία όσο και προσωπικά για τα μέλη του ΔΣ, τα οποία φέρουν πλέον στο ακέραιο την ευθύνη των αποφάσεων.
Ένας δεύτερος τομέας στον οποίο πρέπει να εστιάσετε αφορά τα ζητήματα της προστασίας του καταναλωτή, δηλαδή της προσφοράς στον καταναλωτή προϊόντων και υπηρεσιών που να καλύπτουν τις δικές του ασφαλιστικές ανάγκες στο πλαίσιο των οικονομικών δυνατοτήτων του, με ταυτόχρονη παροχή της μέγιστης δυνατής προστασίας.
Και αυτά όχι μόνο μέσω της ενίσχυσης της φερεγγυότητας των επιχειρήσεων ιδιωτικής ασφάλισης και της δημοσίευσης στοιχείων σχετικά με τη χρηματοοικονομική τους κατάσταση, αλλά και μέσω του τρόπου προώθησης των προϊόντων και της πληροφόρησης που πρέπει να παρέχεται στον καταναλωτή ώστε αυτός να κατανοήσει τη φύση, τους κινδύνους και το κόστος των εναλλακτικών προϊόντων πριν λάβει την απόφασή του.
Ως προς την ενημέρωση του καταναλωτή, εκτιμώ ότι απαιτείται περισσότερη δουλειά στο ζήτημα του Εντύπου Βασικών Πληροφοριών, ώστε το περιεχόμενο του εντύπου να ανταποκρίνονται πλήρως στα οριζόμενα στον Κανονισμό για τα βασιζόμενα στην ασφάλιση επενδυτικά προϊόντα.
Με γνώμονα την επισήμανση αυτή, νομίζω ότι θα ήταν σκόπιμο να επανεξετάσετε τα προϊόντα σας και, αν χρειαστεί, να αναβάλετε την προώθησή τους στην αγορά μέχρι να διασφαλιστεί η ακρίβεια των πληροφοριών και να περιοριστεί ο νομικός κίνδυνος.
Όσον αφορά την Οδηγία για τη Διανομή Ασφαλιστικών Προϊόντων (Insurance Distribution Directive – IDD), η παράταση που δόθηκε στην εφαρμογή της μέχρι το τέλος Σεπτεμβρίου του 2018 δίνει την ευκαιρία για αρτιότερη προετοιμασία και διαβούλευση.
Η Τράπεζα της Ελλάδος, ως επόπτης, θα προγραμματίσει και θα οργανώσει καλύτερα την εποπτεία εταιριών και διαμεσολαβούντων χωρίς διακρίσεις. Το μεγάλο βάρος ωστόσο της προετοιμασίας πέφτει σε εσάς, καθώς θα έχετε εφεξής μεγάλη ευθύνη για τις πρακτικές προώθησης και πώλησης των προϊόντων και, γενικότερα, για τον τρόπο λειτουργίας της ασφαλιστικής αγοράς.
Υπενθυμίζω ότι από τον προσεχή Οκτώβριο οι ασφαλιστικές επιχειρήσεις θα λειτουργούν ως οιονεί προσωπικοί σύμβουλοι των πελατών στη διαχείριση των ασφαλιστικών κινδύνων τους. Σύμφωνα με το νέο πλαίσιο, θα είναι εξ ολοκλήρου υπεύθυνες για τα προϊόντα τους, χωρίς να μπορούν να μεταθέσουν μέρος της ευθύνης τους, επικαλούμενες για παράδειγμα τις συμβάσεις που έχουν συνάψει με τους διανομείς των προϊόντων τους.
Συνεπώς, οι επιχειρήσεις του κλάδου της ιδιωτικής ασφάλισης σε συνεργασία με τον επόπτη καλούνται να συμβάλουν στη βελτίωση του τρόπου λειτουργίας της διαμεσολάβησης στην παροχή ασφαλιστικών προϊόντων και υπηρεσιών ώστε να αποτρέπονται αθέμιτες και παραπλανητικές πρακτικές και να διασφαλίζεται η διαφάνεια.
Στην κατεύθυνση αυτή θετικά θα συμβάλει η δημιουργία του ενιαίου μητρώου ασφαλιστικών διαμεσολαβητών στον ιστότοπο της Ένωσης Επιμελητηρίων Ελλάδος, που σημειωτέον προβλεπόταν από το 2006 στο Προεδρικό Διάταγμα 190.
Στο σημείο αυτό θα ήθελα να συγχαρώ τους εμπλεκόμενους φορείς για τη συνεργασία τους καθώς και την Ένωση Ασφαλιστικών Εταιριών Ελλάδος για τη συμβολή της στην υλοποίηση του έργου αυτού. Η Τράπεζα της Ελλάδος από την πλευρά της συνεχίζει να δίνει ιδιαίτερη έμφαση στην εκπαίδευση και πιστοποίηση των συμμετεχόντων στην ασφαλιστική αγορά.
Σχετικά με τις ευρωπαϊκές ασφαλιστικές επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται διασυνοριακά με καθεστώς ελεύθερης παροχής υπηρεσιών (γνωστές ως ΕΠΥ) και ελεύθερης εγκατάστασης, υπάρχει πλέον στενότερη συνεργασία μεταξύ των εποπτικών αρχών υπό την αιγίδα της ΕΙΟΡΑ, καθώς οι εν λόγω επιχειρήσεις διεκδικούν μερίδιο αγοράς όλο και πιο επιθετικά.
Ο σκοπός της συνεργασίας είναι διττός. Από τη μια πλευρά, οι εποπτικές αρχές των χωρών καταγωγής αυτών των επιχειρήσεων να κατανοήσουν καλύτερα τον τρόπο που λειτουργούν οι αγορές στις χώρες υποδοχής, ώστε να είναι σε θέση να ασκούν το εποπτικό τους έργο αποτελεσματικότερα.
Και από την άλλη, οι εποπτικές αρχές των χωρών υποδοχής να διασφαλίζουν όρους υγιούς ανταγωνισμού προς το συμφέρον και των εγχώριων επιχειρήσεων και καταναλωτών ασφαλιστικών προϊόντων και της οικονομίας γενικότερα. Κομβικός ωστόσο παραμένει ο ρόλος της διαμεσολάβησης στην παρουσία των εταιριών αυτών στην τοπική αγορά.
Κυρίες και κύριοι,
Σήμερα ατενίζουμε όλοι με μεγαλύτερη αισιοδοξία το αύριο της ασφαλιστικής αγοράς. Η συνεχής βελτίωση των οικονομικών συνθηκών, οι προβλέψεις για θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης τα επόμενα χρόνια και η θωράκιση του κλάδου χάρη στην εφαρμογή του πλαισίου «Φερεγγυότητα ΙΙ» θα βοηθήσουν ώστε να αυξηθεί η διείσδυση των ασφαλιστικών προϊόντων στην ελληνική αγορά και η κατά κεφαλήν ασφαλιστική δαπάνη να προσεγγίσει σε βάθος χρόνου τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Η ανάπτυξη του κλάδου της ιδιωτικής ασφάλισης αποτελεί μονόδρομο.
Τα δημοσιονομικά και κυρίως τα κοινωνικά οφέλη είναι μετρήσιμα και αξιόλογα. Υπάρχουν σημαντικά περιθώρια ενίσχυσης της παραγωγής ασφαλίστρων τόσο στον τομέα της υγείας όσο και στον τομέα των φυσικών καταστροφών, ενώ η ιδιωτική ασφάλιση μπορεί να λειτουργήσει συμπληρωματικά προς το δημόσιο πυλώνα ασφάλισης και να ενισχύσει τις παροχές των ασφαλισμένων.
Ειδικότερα, στην ελληνική αγορά παρατηρείται το φαινόμενο αποφυγής ασφάλισης σε κλάδους υποχρεωτικής εκ του νόμου ασφάλισης, όπως η αστική ευθύνη οχημάτων. Στον τομέα αυτό, θετικό αποτέλεσμα αναμένεται να έχει η στενή συνεργασία της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων, του Υπουργείου Μεταφορών, της Ελληνικής Αστυνομίας και του Επικουρικού για τον εντοπισμό των ανασφάλιστων οχημάτων. Το εν λόγω εγχείρημα όπως γνωρίζετε δεν ήταν καθόλου εύκολο.
Επίσης, είναι χαρακτηριστική η χαμηλή διείσδυση των ασφαλιστικών προϊόντων σε κλάδους μη υποχρεωτικής ασφάλισης όπως είναι οι ασφαλίσεις πυρός, σεισμού και πλημμύρας. Η πρόσφατη εμπειρία από τις φυσικές καταστροφές μας έδειξε, δυστυχώς με επώδυνο τρόπο, ότι η κατάσταση αυτή έχει δραματικές κοινωνικές συνέπειες αλλά και δημοσιονομικές επιπτώσεις, στο βαθμό που η αποκατάσταση των ζημιών καλύπτεται από τον κρατικό προϋπολογισμό.
Είναι προφανές ότι όλοι μαζί πρέπει να εξετάσουμε σοβαρά τη δυνατότητα δημιουργίας προϋποθέσεων και κινήτρων που θα διευκολύνουν την πρόσβαση νοικοκυριών και επιχειρήσεων στην ασφαλιστική αγορά. Προς την κατεύθυνση αυτή μπορούν να συμβάλουν πρωτοβουλίες της Ένωσης Ασφαλιστικών Εταιριών, με αρωγό την Τράπεζα της Ελλάδος και την Πολιτεία, για την απαλλαγή του κλάδου από εκκρεμότητες του παρελθόντος.
Επιπροσθέτως, η Πολιτεία θα μπορούσε να συμβάλει θετικά στην ανάπτυξη της ασφαλιστικής αγοράς με την παροχή κινήτρων για τη συμμετοχή στην ασφαλιστική αγορά νοικοκυριών και επιχειρήσεων, λαμβάνοντας πάντα υπόψη τις δημοσιονομικές δυνατότητες. Η καλλιέργεια ασφαλιστικής συνείδησης απαιτεί την συνεργασία όλων των εμπλεκόμενων φορέων (Πολιτείας, ασφαλιστικών επιχειρήσεων, επόπτη, αρχή προστασίας του καταναλωτή κ.ά.).
Η Τράπεζα της Ελλάδος θα δίνει πάντα το δικό της «παρών» σε κάθε προσπάθεια ενίσχυσης της αξιοπιστίας της ιδιωτικής ασφαλιστικής αγοράς, μέσα από το τρίπτυχο: φερεγγυότητα, προστασία του καταναλωτή και εμπέδωση της ασφαλιστικής συνείδησης.
Με αυτές τις σκέψεις, εύχομαι καλή επιτυχία στο έργο σας και είμαι προσωπικά αισιόδοξος για την περαιτέρω ανάπτυξη της ιδιωτικής ασφαλιστικής αγοράς, προς όφελος των καταναλωτών, των επιχειρήσεων αλλά και ευρύτερα της ελληνικής οικονομίας.»
