Σε τροχιά ανάπτυξης παρέμεινε η ελληνική οικονομία για 6^ο συνεχές τρίμηνο, ωστόσο εξακολουθεί να είναι ασθενέστερη σε σύγκριση με τα αντίστοιχα μεγέθη στην ΕΕ-28 και την Ευρωζώνη, τονίζουν οι αναλυτές της Eurobank στο εβδομαδιαίο τεύχος «7 ημέρες Οικονομία».

Όπως σημειώνουν οι αναλυτές, στο παρόν τεύχος του δελτίου 7ημέρες ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ παρουσιάζουμε τα στοιχεία του ΑΕΠ της ελληνικής οικονομίας για το 2ο τρίμηνο 2018. Η σχετική δημοσίευση πραγματοποιήθηκε από την Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ) τη Δευτέρα 3 Σεπτεμβρίου 2018. Τα αντίστοιχα στοιχεία των εθνικών λογαριασμών του 3ου τριμήνου 2018 αναμένεται να δημοσιευτούν στις 4 Δεκεμβρίου 2018.

Ο ετήσιος ρυθμός μεγέθυνσης της ελληνικής οικονομίας, δηλαδή η ετήσια ποσοστιαία μεταβολή του πραγματικού ΑΕΠ, διαμορφώθηκε στο 1,8 YoY% (2,6 YoY% ή €1,2 YoY δις σε τρέχουσες τιμές) το 2ο τρίμηνο 2018 παρουσιάζοντας επιβράδυνση σε σύγκριση με το προηγούμενο τρίμηνο (2,5 YoY% το 1ο τρίμηνο 2018). Ο αντίστοιχος τριμηνιαίος ρυθμός ήταν στο 0,2 QoQ% (0,4 QoQ% ή €158,7 QoQ εκατ. σε τρέχουσες τιμές) από 0,9% το 1ο τρίμηνο 2018.

Σημειώνουμε ότι το 2ο τρίμηνο 2018 ήταν το 6ο στη σειρά με θετικό ρυθμό μεγέθυνσης για την ελληνική οικονομία σε ετήσια και σε τριμηνιαία βάση. Η τελευταία φορά που καταγράφηκε παρόμοια μακροοικονομική επίδοση σε ποιοτικούς όρους ήταν η περίοδος από την αρχή του 3ου τριμήνου 2005 μέχρι το τέλος του 4ου τριμήνου 2006, δηλαδή σχεδόν δύο χρόνια πριν την έναρξη της μεγάλης ελληνικής ύφεσης.  

Ναι μεν η ελληνική οικονομία τα τελευταία 6 τρίμηνα έχει περάσει σε τροχιά θετικών ρυθμών μεγέθυνσης, ωστόσο σε σύγκριση με την Ευρωπαϊκή Ένωση των 28 κρατών μελών (EE-28) και την Ευρωζώνη η ταχύτητα ενίσχυσης της εγχώριας οικονομικής δραστηριότητας εξακολουθεί να είναι ασθενέστερη.

Όπως παρουσιάζεται στα Σχήματα 1Α και 1Β, η ποσοστιαία μεταβολή του πραγματικού ΑΕΠ στην Ελλάδα το 2ο τρίμηνο 2018 ήταν μικρότερη κατά 0,4 ποσοστιαίες μονάδες (ΠΜ) από τις αντίστοιχες επιδόσεις της ΕE-28 και της Ευρωζώνης.  Επιπρόσθετα για το σύνολο της περιόδου από την αρχή του 1ου τριμήνου 2017 μέχρι το τέλος του 2ου τριμήνου 2018 ο μέσος ετήσιος ρυθμός οικονομικής μεγέθυνσης στην Ελλάδα ήταν στο 1,6 YoY% με το αντίστοιχο μέγεθος στην ΕΕ-28 και την Ευρωζώνη να διαμορφώνεται στο 2,5 YoY%.

Είναι αναντίρρητα αποδεκτό ότι ο ρυθμός μεταβολής του ΑΕΠ, το ποσοστό ανεργίας και ο πληθωρισμός αποτελούν τις τρεις βασικές μεταβλητές που εξετάζουν οι οικονομολόγοι όταν θέλουν να σχηματίσουν μια πρώτη εικόνα για τη μακροοικονομική επίδοση μιας χώρας. Ως γνωστόν σύμφωνα με το σύστημα των εθνικών λογαριασμών υπάρχουν 3 ισοδύναμες προσεγγίσεις μέτρησης του ΑΕΠ: 1ον η προσέγγιση της παραγωγής (ποια ήταν η αξία των τελικών αγαθών και υπηρεσιών που παρήχθησαν στην εγχώρια οικονομία σε ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα;), 2ον η προσέγγιση του εισοδήματος (ποια ήταν η αξία των εισοδημάτων που δημιουργήθηκαν στην εγχώρια οικονομία σε ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα;) και 3ον η προσέγγιση της δαπάνης (ποια ήταν η αξία της δαπάνης των νοικοκυριών, των επιχειρήσεων, της κυβέρνησης και των οικονομικών φορέων από την αλλοδαπή για την αγορά του προϊόντος που παράχθηκε στην εγχώρια οικονομία σε ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα;).

Συνεπώς βάσει των προαναφερθέντων προσεγγίσεων ποιοι είναι ερμηνευτικοί παράγοντες του ετήσιου ρυθμού μεγέθυνσης της ελληνικής οικονομίας το 2ο τρίμηνο 2018;

Υπό το πρίσμα της προσέγγισης της δαπάνης (βλέπε Πίνακα 1), οι εξαγωγές, η ιδιωτική κατανάλωση και η μεταβολή των αποθεμάτων είχαν θετική συνεισφορά στην ετήσια ενίσχυση του πραγματικού ΑΕΠ το 2ο τρίμηνο 2018. Στην αντίθετη κατεύθυνση κινήθηκαν οι συνιστώσες της δημόσιας κατανάλωσης, της επένδυσης παγίων και των εισαγωγών. Στα θετικά στοιχεία περιλαμβάνεται η ενίσχυση της ιδιωτικής κατανάλωσης (1,0 YoY%) έπειτα από 3 συνεχή τρίμηνα οριακής πτώσης (μέσος όρος -0,2 YoY%) και η επιτάχυνση του ρυθμού αύξησης των εξαγωγών, στηριζόμενη όχι μόνο στις υπηρεσίες (π.χ. τουριστικά έσοδα) αλλά και στα αγαθά.

Η αύξηση της ιδιωτικής κατανάλωσης δύναται να ερμηνευτεί από την αύξηση της απασχόλησης (2,2 YoY% το 2ο τρίμηνο 2018 βάσει των στοιχείων των εθνικών λογαριασμών ή 1,8 YoY% βάσει των στοιχείων της μηνιαίας έρευνας εργατικού δυναμικού) και από την έστω και οριακή ενίσχυση της παραγωγικότητας της εργασίας για 2ο συνεχή τρίμηνο (μέσος όρος 0,6 YoY%). Βέβαια για να σχηματίσουμε μια πιο σφαιρική εικόνα αναφορικά με τους ερμηνευτικούς παράγοντες της ετήσιας μεταβολής της ιδιωτικής κατανάλωσης το 2ο τρίμηνο 2018 θα πρέπει να γνωρίζουμε και τα αντίστοιχα στοιχεία για την αποταμίευση των ελληνικών νοικοκυριών (προβλεπόμενη δημοσίευση στις 29/10/2018).

Στα αρνητικά στοιχεία της μακροοικονομικής επίδοσης της Ελλάδος το 2ο τρίμηνο 2018 περιλαμβάνεται η παράλληλη με την ενίσχυση της ιδιωτικής κατανάλωσης ανάκαμψη των εισαγωγών και η πτώση των επενδύσεων παγίων. Η τελευταία, όπως συνέβη και το 1ο τρίμηνο 2018, προήλθε αποκλειστικά από την κατηγορία του μεταφορικού εξοπλισμού και των οπλικών συστημάτων (κυρίως λόγω της μείωσης των εισαγωγών πλοίων). Στις υπόλοιπες 6 κατηγορίες των βασικών κεφαλαιουχικών αγαθών σημειώθηκε ετήσια αύξηση τόσο στο 1ο όσο και στο 2ο τρίμηνο 2018.

Πιο συγκεκριμένα τα αποτελέσματα σε επίπεδο εξαμήνου (2018H1) είχαν ως εξής: κατοικίες 7,9 YoY%, άλλες κατασκευές 5,8 YoY%, αγροτικά προϊόντα 4,9 YoY%, μεταφορικός εξοπλισμός και οπλικά συστήματα -53,4 YoY%, εξοπλισμός τεχνολογίας πληροφορικής και επικοινωνίας 18,6 YoY%, μηχανολογικός εξοπλισμός και οπλικά συστήματα 19,1 YoY% και άλλα προϊόντα 0,3 YoY%.     

Οι τομείς με την μεγαλύτερη συνεισφορά στην ανάπτυξη

Τέλος υπό το πρίσμα της προσέγγισης της παραγωγής, οι τομείς που είχαν την υψηλότερη θετική συνεισφορά στην ετήσια αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ στην Ελλάδα το 2ο τρίμηνο 2018 ήταν: εμπόριο, τουρισμός, δημόσιος τομέας και βιομηχανία. Αρνητική συνεισφορά είχαν οι τομείς των χρηματοπιστωτικών και ασφαλιστικών δραστηριοτήτων και της ενημέρωσης και επικοινωνίας.