Για το μέλλον του τραπεζικού συστήματος και ειδικότερα για τα "κόκκινα" δάνεια και την εξέλιξη του δεύτερου γύρου των τιτλοποιήσεων του τραπεζικού συστήματος, συζήτησαν χθες κυβέρνηση και τραπεζίτες, ενόψει του Eurogroup της ερχόμενης Δευτέρας.

Στη συνάντηση με τον αρμόδιο υφυπουργό Οικονομικών Γιώργο Ζαββό που διήρκησε περίπου μιάμιση ώρα, συζητήθηκε η ατζέντα της επόμενης περιόδου με τις διοικήσεις των τραπεζών και με εκπρόσωπο από την Ελληνική Ένωση Τραπεζών. Η συνάντηση ήταν κομβικής σημασίας εν όψει του Eurogroup τη Δευτέρα και τη διαπραγμάτευση του οικονομικού επιτελείου με τους θεσμούς για τις τελευταίες λεπτομέρειες που αφορούν:

Πρώτον, την επίσπευση του Ηρακλή 2, δηλαδή το δεύτερο γύρο τιτλοποίησης κόκκινων δανείων με στόχο να αποαναγνωρίσουν οι τράπεζες μη εξυπηρετούμενα δάνεια και να πετύχουν μονοψήφια ποσοστά καθυστερήσεων ως προς το σύνολο των χορηγήσεων. Τράπεζες και οικονομικό επιτελείο συμφώνησαν στην επίσπευση του Ηρακλή 2. Θα μπορούσε να ξεκινήσει άμεσα αν ήταν μια αντιγραφή του Ηρακλή 1, αλλά προτιμήθηκε η λύση να συζητηθούν κάποιες τεχνικές λεπτομέρειες με τους θεσμούς που θα μπορούσε να κάνει τον Ηρακλή 2 ακόμα πιο αποτελεσματικό. Σε αυτό το πλαίσιο, αναμένεται ότι το πρόγραμμα Ηρακλής 2 θα είναι έτοιμο ττο Μάρτιο, με βελτιωμένους όρους για κομμάτια δανείων που έχουν επηρεαστεί από την πανδημία, θα αφορά σύνολο τιτλοποιήσεων 30 δισ. ευρώ. Η εγγύηση του Δημοσίου για τα senior δάνεια εκτιμάται σε 10 με 12 δισ. ευρώ, αλλά αυτό θα υπολογιστεί με μεγαλύτερη ακρίβεια αφού κλείσουν όλες οι τεχνικές λεπτομέρειες. Ο Ηρακλής 2 φαίνεται ότι θα κάνει πρεμιέρα, κατ’ αρχήν, με την Τράπεζα Πειραιώς και την Εθνική Τράπεζα. Η πρώτη προγραμματίζει να προχωρήσει σε δύο τιτλοποιήσεις των 7 δισ. ευρώ η μία και η Εθνική Τράπεζα σε επιπλέον 7 δισ. ευρώ. Με τις τιτλοποιήσεις αυτές, οι τράπεζες καταφέρνουν να μειώσουν τα κόκκινα δάνεια σε μονοψήφια ποσοστά εντός του 2021 και να πετύχουν (και με το παραπάνω) τους στόχους για ποσοστά κάτω του 5% μέχρι το 2022.

Η τιτλοποίηση κόκκινων δανείων και αποαναγνώριση καθυστερήσεων είναι σημαντική για τις τράπεζες καθώς δίνουν σήμα προς τις αγορές και τους επενδυτές ότι αφενός μειώνουν τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια και αφετέρου προχωρούν περαιτέρω και μάλιστα εμπράκτως με ταυτόχρονη στήριξη από κυβέρνηση και θεσμούς. Επίσης, θεωρείται σημαντικό για τους επενδυτές ότι μειώνεται ο συστημικός κίνδυνος από κόκκινα δάνεια και ότι τράπεζες και Πολιτεία έχουν ταυτιστεί προς αυτόν τον στόχο.

Δεύτερον, συμφωνήθηκε από όλες τις πλευρές η ανάγκη ταχείας και αποτελεσματικης υλοποίησης των προγραμμάτων μετασχηματισμού των τραπεζών που έχουν ήδη ανακοινωθεί. Τα προγράμματα αυτά περιλαμβάνουν εσωτερική αναδιάρθρωση, ευέλικτη και πιο αποτελεσματική δομή, αποτελεσματικότερη αξιοποίηση του προσωπικού, δημιουργία εσωτερικού κεφαλαίου (buffer) και υπεραξιών, και επεπνδύσεις στον ψηφιακό μετασχηματισμό και στην καινοτομία. Εκτιμάται ότι μόνο από τον μετασχηματισμό θα δημιουργηθεί εσωτερικό κεφάλαιο για τις τράπεζες άνω των 4 δισ. ευρώ και θα επενδυθούν σχεδόν 500-600 δισ. σε τεχνολογία και εσωτερικές δομές μόνο εφέτος.

Τρίτον, οι τράπεζες συμφώνησαν να γίνει απολύτως σεβαστή η απόφαση της κυβέρνησης για άρση των πλειστηριασμών και οποιαδήποτε αλλαγή να μην θεωρηθεί αμφισβήτηση ή ακυρώσει την άρση στην πράξη. Στο θέμα αυτό ζήτησαν από την κυβέρνηση, τις αρμόδιες εποπτικές αρχές και τους θεσμούς να εξετάσουν ορισμένα νομικά ζητήματα για πιο γρήγορες και ευέλικτες διαδικασίες από την πλευρά των εταιρειών διαχείρισης -ακόμα και κατά την περίοδο της άρσης των πλειστηριασμών. Δηλαδή, η άρση να ισχύει, αλλά οι εταιρείες διαχείρισης να μπορούν να προχωρούν κάποιες άλλες διαδικασίες που μπορεί να έχουν σχέση πχ με συμβολαιογράφους κλπ, χωρίς αυτό να δημιουργεί έδαφος για άρση του πλειστηριασμού ή να φέρνει τον πλειστηριασμό ως μοναδική λύση μετά την άρση. Για το λόγο αυτό συμφωνήθηκε η συνδρομή και η συνεργασία με το υπουργείο Δικαιοσύνης.

Τέταρτον, οι τράπεζες θα παρακολουθήσουν την πορεία των δανείων που ήταν σε αναστολή δόσεων (μορατόρια), περίπου 20 δισ. Η αναστολή πληρωμής δόσεων σταδιακά λήγει για τα δάνεια αυτά (η περίοδος δεν μπορούσε να ξεπεράσει τους εννέα μήνες από την ημερομηνία ένταξής του). Οι τραπεζίτες πιστεύουν ότι σε ένα με ενάμιση μήνα θα έχουν μια ενδεικτική εικόνα για το πως αποπληρώνονται τα δάνεια αυτά και αναλόγως θα αποφασιστεί το σχέδιο αντιμετώπιση του προβλήματος. Το ζήτημα εδώ είναι ότι υπάρχει η πρόθεση για παράταση των αναστολών, αλλά η Ευρωπαϊκή Τραπεζική Αρχή ξεκαθάρισε ότι η όποια παράταση θα πρέπει να λαμβάνει υπόψιν δύο περιορισμούς: Πρώτον, κάθε δάνειο δεν μπορεί να είναι σε αναστολή πάνω από εννέα μήνες. Δεύτερον, κάθε παράταση δεν μπορεί να ξεπεράσει το τέλος του έτους. Συνεπώς στο σημείο αυτό θα πρέπει τράπεζες, εποπτικοί φορείς και κυβέρνηση να συμφωνήσουν σε ένα σχέδιο δράσης για τα νέα δάνεια σε αναστολή αλλά και για εκείνα των οποίων το μορατόριο έληξε.

Πέμπτον, υπήρξε συμφωνία ως προς την ανάγκη νομοθετικών αλλαγών, όπως η αλλαγή του νόμου για το ΤΧΣ και την ενσωμάτωση κάποιων ακόμη εξειδικευμένων προβλέψεων από κοινοτικές οδηγίες για τις τράπεζες στο εθνικό δίκαιο. Οι αλλαγές για το ΤΧΣ αφορούν κυρίως σε θέματα που θα το κάνουν πιο ευέλικτο, όπως για παράδειγμα να συμμετέχει σε αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίων των τραπεζών, να εκσυγχρονιστούν τα κριτήρια για το διορισμό μελών στα διοικητικά συμβούλια των τραπεζών, να υπάρξει νομική κάλυψη στα μέλη ώστε να μπορούν να αποφασίζουν και να προχωρούν διαδικασίες γρηγορότερα και αποτελεσματικότερα κ.ά.

Πηγή: Capital.gr, του Λεωνίδα Στεργίου