Μία παρουσίαση των σημαντικότερων εξελίξεων στο χρηματοπιστωτικό σύστημα το τελευταίο διάστημα επιχειρούν οι ειδικοί της Τράπεζας της Ελλάδος στην έκθεση «Επισκόπηση του Ελληνικού Χρηματοπιστωτικού Συστήματος», παρουσιάζοντας στοιχεία που επιβεβαιώνουν την συνεχιζόμενη σταδιακή ανάκαμψη, αλλά και κάνοντας αναφορά στις σημαντικές προκλήσεις που πρέπει να αντιμετωπιστούν. Νέα αναφορά στην προληπτική γραμμή στήριξης.

Οι συντάκτες της έκθεσης αναφέρουν πως η σταδιακή πορεία ανάκαμψης του χρηματοπιστωτικού συστήματος συνεχίστηκε καθ’ όλη τη διάρκεια του 2017. Η βελτίωση των οικονομικών συνθηκών σε συνδυασμό με την εφαρμογή του τρίτου προγράμματος οικονομικής προσαρμογής συνέβαλε στην εμπέδωση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας, με την πρόοδο να επιβραβεύεται και από τη διεθνή αγορά, ενώ ειδική αναφορά γίνεται και στα επιτυχημένα stress tests των τραπεζών.

Η ΤτΕ επιχειρεί μία συνολική παρουσίαση της τρέχουσας κατάστασης του τραπεζικού τομέα, για τον οποίο εκτιμά πως η ανθεκτικότητα του διατηρήθηκε τη χρονιά που πέρασε σε ικανοποιητικό επίπεδο.

Φυσικά όλα δεν είναι ρόδινα, με την κεντρική τράπεζα της χώρας να κάνει αναφορά και στις σημαντικές προκλήσεις για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα, οι οποίες δεν αφήνουν περιθώρια εφησυχασμού. Συγκεκριμένα, ως σημαντικότερη πρόκληση παρουσιάζεται η αποτελεσματική διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων, τα οποία κατά τη διάρκεια του 2017 ανήλθαν σε 43,1% του συνολικού χαρτοφυλακίου ή σε 95,6 δισ. ευρώ.

Η ΤτΕ εκτιμά ότι παρόλο που οι τράπεζες έχουν προχωρήσει σε πρωτοβουλίες για την ενεργή διαχείριση των κόκκινων δανείων, όπως αναδιαρθρώσεις, αύξηση των εισπράξεων, ρευστοποιήσεις και πωλήσεις ΜΕΑ, έχουν σημειώσει σημαντική πρόοδο στην εκπλήρωση των επιχειρησιακών τους στόχων και έχουν βελτιώσει την ποιότητα του χαρτοφυλακίου τους. δεν υπάρχουν περιθώρια εφησυχασμού. Όπως επισημαίνεται είναι ανάγκη οι τράπεζες να επιταχύνουν την ενιαία αντιμετώπιση των οφειλετών με πολλαπλούς πιστωτές, τον εντοπισμό των στρατηγικών κακοπληρωτών και την εφαρμογή οριστικής λύσης για τις μη βιώσιμες επιχειρήσεις. Επισημαίνεται, τέλος, ότι ακόμη και αν επιτύχουν πλήρως του επιχειρησιακούς στόχους που έχουν θέσει μέχρι το τέλος του 2019, το ποσοστό των ΜΕΑ στο σύνολο του χαρτοφυλακίου τους θα παραμείνει στο υψηλό επίπεδο του 35,2%. Συμπερασματικά, η επίλυση του προβλήματος απαιτεί πολύ πιο γρήγορους ρυθμούς, Επιπροσθέτως οι τράπεζες θα πρέπει να αναθεωρήσουν το επιχειρησιακό τους σχέδιο δίνοντας έμφαση στην ανάπτυξη νέων εργασιών και στην περαιτέρω περιστολή του λειτουργικού τους κόστους.

Μια δεύτερη πρόκληση, επιπλέον, συνίσταται στην πλήρη απεξάρτηση από τον μηχανισμό έκτακτης ενίσχυσης σε ρευστότητα (ELA) της ΕΚΤ, εξέλιξη η οποία αποτελεί σημαντικό παράγοντα για την ομαλοποίηση των συνθηκών χρηματοδότησης των τραπεζών.

Στην έκθεση επαναλαμβάνεται η θέση ότι η χώρα θα πρέπει να επιδιώξει μια προληπτική γραμμή στήριξης, την οποία έχει πολλάκις επικοινωνήσει ο επικεφαλής της ΤτΕ, Γιάννης Στουρνάρας. Τονίζεται πως «Το καθεστώς εποπτείας στη μετά το πρόγραμμα εποχή είναι μείζονος σημασίας, δεδομένου ότι η επιστροφή σε έναν ενάρετο κύκλο ανάπτυξης μέσω της απρόσκοπτης χρηματοδότησης από το χρηματοπιστωτικό σύστημα αποτελεί σημαντική πρόκληση. Υπό το πρίσμα αυτό, η ύπαρξη μιας προληπτικής πιστωτικής γραμμής σαν δικλίδα ασφαλείας θα μπορούσε να λειτουργήσει επικουρικά σε αυτή την προσπάθεια, εξασφαλίζοντας πρόσβαση, εάν χρειαστεί, σε φθηνά κεφάλαια του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ΕΜΣ), την ‘παρέκκλιση’ (waiver), καθώς και τη συμμετοχή των ελληνικών κρατικών ομολόγων στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ στην κανονική περίοδο, αλλά κυρίως στην περίοδο επανεπένδυσης».