Στη συμβολή του Ταμείου Ανάκαμψης για την προώθηση του μετασχηματισμού των επιχειρήσεων και στην ανάγκη μεγέθυνσης των επιχειρήσεων εστιάστηκε η δεύτερη συνεδρία της διαδικτυακής εκδήλωσης που διοργανώνουν από κοινού η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε συνεργασία με το Ίδρυμα Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ) με τίτλο: «Ελλάδα & Ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας: Πώς το Σχέδιο "Ελλάδα 2.0» μπορεί να μετατρέψει την κρίση πανδημίας σε ευκαιρία;».

Ο επικεφαλής του οικονομικού γραφείου του πρωθυπουργού, Αλέξης Πατέλης σημείωσε ότι υπάρχει προσφορά δανείων από τις τράπεζες και σε σχέση με τη ζήτηση τα κόστη δανεισμού είναι σε ιστορικά χαμηλά και σημείωσε την εκτίμηση ότι θα υπάρξει αύξηση της ζήτησης. Πολλές επιχειρήσεις που έχουν επιβιώσει είναι καλές επιχειρήσεις και άρα θα θελήσουν να αναπτυχθούν, είπε ο ίδιος και σημείωσε ότι όλα συνιστούν πως θα έχουμε μια καλή πορεία στα δάνεια. Πρόσθεσε ότι το ελληνικό τραπεζικό σύστημα μπορεί να διαχειριστεί το πρόγραμμα «Ελλάδα 2.0», ενώ εξέφρασε την πεποίθηση ότι μέχρι το τέλος του προγράμματος το 2026 θα έχει ενισχυθεί η ελληνική οικονομία. Επεσήμανε πως εξαρχής, η κυβέρνηση ήθελε να αξιοποιήσει τα κεφάλαια του Ταμείου Ανάκαμψης, ύψους 30,5 δισ. ευρώ, με έμφαση στη χρηματοδότηση του ιδιωτικού τομέα. Επίσης, δήλωσε πως υπήρχαν πέντε βασικές προϋποθέσεις για τη χορήγηση των δανείων σε επιχειρήσεις, που ουσιαστικά υποδεικνύουν τους τομείς τους οποίους θέλει να ενισχύσει η κυβέρνηση: 

- Να είναι βιώσιμες 
- Να προωθούν την ψηφιοποίηση
- Να έχουν εξαγωγικές ροπές
- Ενίσχυση της R&D
- Βάσει μεγέθους (για την ενίσχυση των συγχωνεύσεων και των εξαγορών)

Ο κ. Πατέλης επεσήμανε τέλος πως τα δάνεια χορηγούνται χωρίς κρατικές εγγυήσεις, διότι οι εμπειρίες του παρελθόντος απέδειξαν ότι υπάρχει εκμετάλλευση και κακή αξιοποίηση, ώστε να εξασφαλιστούν δάνεια με χαλαρούς όρους. Επιπλέον, τόνισε ότι το μεγαλύτερο θετικό για τις επιχειρήσεις που θα λάβουν τα δάνεια είναι τα χαμηλά επιτόκια και τα χαμηλά ασφάλιστρα κινδύνου. 

Ο πρόεδρος της Τράπεζας Πειραιώς Γ. Χαντζηνικολάου

Από την αποτελεσματικότητα και την ταχύτητα με την οποία θα κινηθεί ο δημόσιος, ο ιδιωτικός τομέας και οι τράπεζες και από τη μεταξύ τους συνεργασία θα εξαρτηθεί η αξιοποίηση του Ταμείου Ανάκαμψης και των άλλων ευρωπαϊκών πόρων με τρόπο που θα οδηγήσει στην αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου της ελληνικής οικονομίας και στη βιώσιμη ανάπτυξη, τόνισε ο πρόεδρος της Τράπεζας Πειραιώς, Γιώργος Χαντζηνικολάου.

Ο κ. Χαντζηνικολάου αναφέρθηκε στο συνδυασμό ευνοϊκών μακροοικονομικών προοπτικών, με πρόβλεψη για ρυθμό ανάπτυξης άνω του 8% φέτος και περίπου 4% το 2022, και πόρων της τάξης των 32 δισ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης, μαζί με 26,7 δισ. ευρώ από το ΕΣΠΑ, που θα είναι διαθέσιμοι για τη χώρα. Εάν οι πόροι αυτοί διοχετευτούν σωστά, θα στηρίξουν επενδύσεις υψηλής προστιθέμενης αξίας, υψηλής τεχνολογίας και φιλικές προς το περιβάλλον προς τομείς κρίσιμους για την οικονομία, όπως η πράσινη μετάβαση, η ψηφιοποίηση και η απασχόληση, σημείωσε.

Οι διεθνείς επενδύσεις άνω των 10 δισ. ευρώ που πραγματοποιήθηκαν από τις αρχές του έτους σε τράπεζες και επιχειρήσεις σε τομείς, όπως η ενέργεια, η φαρμακοβιομηχανία, οι τηλεπικοινωνίες, οι υποδομές, ο τουρισμός, το real estate αποτελούν ενθαρρυντικές ενδείξεις και έχουν στηριχθεί στο βελτιούμενο πολιτικό και οικονομικό κλίμα και τις προοπτικές της οικονομίας, ανέφερε ο κ. Χαντζηνικολάου.

Όπως τόνισε, είναι κρίσιμο να υπάρξει ο συντονισμός των πρωτοβουλιών μεταξύ τραπεζών, ιδιωτικού τομέα και δημοσίου για να διατηρηθεί η θετική τάση. Οι τράπεζες είναι έτοιμες να χρηματοδοτήσουν όλα τα αξιόπιστα επενδυτικά σχέδια, διαθέτοντας σημαντικά κεφάλαια και ρευστότητα, ενώ θα έχουν ενεργό συμμετοχή στη διαχείριση και απορρόφηση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης, πρόσθεσε ο κ. Χαντζηνικολάου, υπό την ιδιότητά του και ως πρόεδρος της Ελληνικής Ενωσης Τραπεζών.  Προς αυτή την κατεύθυνση, θα υπάρξει υγιής ανταγωνισμός αφού οι ελληνικές τράπεζες θα ανταγωνιστούν η μία την άλλη, αλλά και τις ευρωπαϊκές τράπεζες και οργανισμούς, όπως την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης, σημείωσε.

Οσον αφορά τον ιδιωτικό τομέα, οι ελληνικές υγιείς επιχειρήσεις θα πρέπει να κινητοποιηθούν και να φέρουν σοβαρά επενδυτικά σχέδια ώστε να αξιοποιήσουν τις ευκαιρίες του Ταμείου Ανάκαμψης αλλά και να είναι διατεθειμένες να συμμετάσχουν οι ίδιες, συμβάλλοντας με τουλάχιστον 20% του κόστους της επένδυσης. Και σε αυτό το σημείο, οι τράπεζες θα βοηθήσουν, χρηματοδοτώντας επενδυτικά πλάνα και λειτουργώντας συμβουλευτικά, όπως επισήμανε ο πρόεδρος της Τράπεζας Πειραιώς.

Είναι πρόκληση για το τραπεζικό σύστημα, αλλά και το Δημόσιο, να συνδράμει έναν μεγάλο αριθμό μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων που έχουν πληγεί από τη δεκαετή κρίση και την πανδημία, και δυσκολεύονται να αναποκριθούν στα κριτήρια του Ταμείου, ανέφερε ο κ. Χαντζηνικολάου και πρόσθεσε ότι οι τράπεζες καταβάλλουν προσπάθειες για να διευρυνθεί ο αριθμός των επιλέξιμων εταιρειών, ενθαρρύνοντας εξαγορές και συγχωνεύσεις, παρέχοντας συμβουλευτικές υπηρεσίες για την εξυγίανση του ισολογισμού, τη βελτίωση της διακυβέρνησης, την κατάρτιση ενός αξιόπιστου business plan. «O υψηλός ρυθμός ανάπτυξης θα ενισχύσει και τις προοπτικές των εταιρειών αυτών να βελτιώσουν την εικόνα τους και να επωφεληθούν από τις ευκαιρίες που υπάρχουν».

Tέλος, όσον αφορά το ρόλο του κράτους, είναι αναγκαίο επίσης να κινητοποιηθεί - και οι ενδείξεις είναι ήδη θετικές - προκειμένου να ενισχυθεί η διαχειριστική ικανότητα των μηχανισμών του Δημοσίου και ειδικά των οργανισμών που σχετίζονται με την υλοποίηση του Ταμείου Ανάκαμψης. Αυτό το σημείο είναι καίριο για την εφαρμογή του Στρατηγικού Σχεδίου Ελλάδα Greece 2.0, υπογράμμισε ο πρόεδρος της Τράπεζας Πειραιώς και επισήμανε ότι είναι αναγκαίο να αρθούν εμπόδια κανονιστικά, γραφειοκρατικά και διοικητικά και να υπάρχει ένα νέο πλαίσιο, σύγχρονο, διαφανές και ευέλικτο.
Έχουμε ενώπιόν μας μια ιστορική ευκαιρία εκσυγχρονισμού της χώρας και έναν ξεκάθαρο οδικό χάρτη προς την βιώσιμη ανάπτυξη, κατέληξε ο κ. Χαντζηνικολάου, προσθέτοντας ότι υπάρχει η συλλογική ευθύνη τραπεζών, επιχειρήσεων, επενδυτών και του κράτους να ανταποκριθούν στην πρόκληση, με σκληρή δουλειά, συνεργασία, αποφασιστικότητα, αφοσίωση και αυτοπεποίθηση.

Η επικεφαλής της EBRD για την Ελλάδα και την Κύπρο Αντ. Μοράρου 

Η Επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (ΕΤΑΑ - EBRD) για την Ελλάδα και την Κύπρο, Αντρέα Μοράρου, σημείωσε ότι το πρώτο μέλημα του ταμείου είναι να καλύψει το επενδυτικό κενό που ήταν ήδη μεγάλο πριν την πανδημία λόγω της οικονομικής κρίσης και αυτό είχε αποτύπωμα και στην ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων.

Σημείωσε ότι από το 2015 που η EBRD άρχισε να επενδύει στην Ελλάδα προχώρησε σε μια σειρά από μεγάλες επενδύσεις ειδικά στον ιδιωτικό τομέα ενώ όπως πρόσθεσε, η τράπεζα είναι κατάλληλα τοποθετημένη ώστε να υλοποιηθούν οι δράσεις του Ταμείου Ανάκαμψης, διασφαλίζοντας ότι οι επιλέξιμες τραπεζικές χρηματοδοτήσεις θα έχουν ένα μακροπρόθεσμο αντίκτυπο στην οικονομία. Πρόσθεσε τη σημασία που δίνεται πλέον στις πράσινες επενδύσεις.

Επεσήμανε τη στήριξη που θα παρέχει η EBRD στην Ελλάδα για την αξιοποίηση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης, συμμετέχοντας στις χρηματοδοτήσεις επιχειρήσεων και ανέφερε ότι η τράπεζα έχει υπογράψει μνημόνιο συνεργασίας για το σκοπό αυτό με την ελληνική κυβέρνηση, ύψους 500 εκατ. ευρώ, με στόχο να μεγιστοποιήσει τα οφέλη του Ταμείου Ανάκαμψης για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων, τις επενδύσεις σε βιώσιμες υποδομές και την ψηφιοποίηση.
 
Ο πρόεδρος της εκτελεστικής επιτροπής του ΣΕΒ Ευθ. Βιδάλης

Ο πρόεδρος της εκτελεστικής επιτροπής του ΣΕΒ, Ευθύμιος Βιδάλης, τόνισε ότι χρειαζόμαστε μεγαλύτερη απλοποίηση του ρυθμιστικού πλαισίου ενώ τόνισε την ανάγκη μεγέθυνσης των μικρομεσαίων επιχειρήσεων ώστε να ενισχυθεί η παραγωγικότητα και η ανταγωνιστικότητά τους και επεσήμανε την ανάγκη υιοθέτησης των κριτηρίων ESG, δίνοντας έμφαση στην εταιρική διακυβέρνηση. Ανέφερε ότι τα δάνεια του Ταμείου Ανάκαμψης θα προσφέρουν στις ελληνικές επιχειρήσεις πολύ χαμηλότερο κόστος δανεισμού - στα επίπεδα του ευρωπαϊκού ανταγωνισμού -, ενώ τόνισε ότι για να καλυφθεί το μεγάλο επενδυτικό κενό της χώρας χρειάζονται κεφάλαια επενδυτών από το εξωτερικό, για την προσέλκυση των οποίων θα πρέπει να δοθούν κίνητρα, φορολογικά και άλλα.

Ο στόχος είναι να χρηματοδοτήσουμε νέες επενδύσεις όχι να αναχρηματοδοτήσουμε παλιά δάνεια, σημείωσε η Φελίσια Στανέσκου, Head of Unit SG - Recover της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και έδωσε συγχαρητήρια στην ελληνική κυβέρνηση για το όραμα και το φιλόδοξο Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης, το οποίο ήταν από τα πρώτα που ενέκρινε η Κομισιόν.

Η κυρία Στανέσκου τόνισε ότι πρέπει να διασφαλιστεί πως οι τράπεζες θα δώσουν τα δάνεια του Ταμείου Ανάκαμψης με τραπεζικά κριτήρια, σε επιχειρήσεις με καθαρή παρούσα αξία και όχι για αναχρηματοδοτήσεις δανείων.
 

Η ενίσχυση της εξωστρέφειας των επιχειρήσεων στο επίκεντρο συνεδρίου του ΙΟΒΕ

Η υλοποίηση του προγράμματος για την ενίσχυση των επενδύσεων και της εξωστρέφειας της ελληνικής οικονομίας βρέθηκε στο επίκεντρο ειδικής ενότητας του διήμερου συνεδρίου που διοργάνωσαν από κοινού η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε συνεργασία με το Ίδρυμα Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ) με τίτλο: «Ελλάδα & Ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας: Πώς το Σχέδιο «Ελλάδα 2.0» μπορεί να μετατρέψει την κρίση πανδημίας σε ευκαιρία;».

Η Μπέττυ Αλεξανδροπούλου, εκτελεστική διευθύντρια του Enterprise Greece, αναφέρθηκε στον ρόλο του Enterprise για την ενίσχυση της εξωστρέφειας των εγχώριων επιχειρήσεων αλλά και τη συμβολή του στην προσέλκυση ξένων επενδύσεων στην Ελλάδα. 

Αισιόδοξη εμφανίστηκε η Ιουλία Τσέτη, διευθύνουσα σύμβουλος στη Uni Pharma, ενώ χαρακτήρισε ως «κλειδί» μια πιο φιλική στάση προς τη βιομηχανία, κάτι που θα επιτρέψει να δημιουργηθεί ένα οικοσύστημα που θα δώσει ώθηση στην καινοτομία και τη δημιουργικότητα. 

Ο Αλέξανδρος Ελευθεριάδης, Partner, Big Pi Ventures, υπογράμμισε τον ρόλο των venture capitals στη χρηματοδότηση εταιρειών, σημειώνοντας ότι πρόκειται για οικοσύστημα που ελκύεται από την καινοτομία και την τεχνολογία.

Ο Ιωάννης Χατζηγιάννης, επικεφαλής του γραφείου της DG Reform της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, τόνισε ότι κεντρικός στόχος του Ταμείου Ανάκαμψης είναι να μετατραπεί η κρίση σε ευκαιρία. Σημείωσε ότι πρόκειται για καινοτόμο εργαλείο που συνδυάζει επενδύσεις με μεταρρυθμίσεις. Υπογράμμισε ότι η ΕΕ θα παρακολουθεί την υλοποίηση των προγραμμάτων ανάκαμψης προσθέτοντας ότι είναι δίπλα στα κράτη μέλη για να παρέχει κάθε βοήθεια με στόχο την αποτελεσματική υλοποίηση των προγραμμάτων.

Ο Φώτης Κοκοτός, διευθύνων σύμβουλος στην Elounda Real Estate Development, μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ), υπογράμμισε την ανάγκη εστίασης στη βελτίωση της ποιότητας των υπηρεσιών που παρέχει η χώρα στους επισκέπτες. Σε ό,τι αφορά τη συμβολή του Ταμείου Ανάκαμψης στην ενδυνάμωση του τουρισμού, σημείωσε ότι μέσω του σχεδίου θα χρηματοδοτηθεί η ψηφιακή αναβάθμιση του τουρισμού, καθώς και κρίσιμες υποδομές όπως δρόμοι, λιμάνια και αεροδρόμια που συνδέονται με το τουριστικό προϊόν. Τόνισε ακόμα την ανάγκη να ενισχυθούν οι υποδομές νησιών όπως η Μύκονος και η Σαντορίνη ώστε να μπορούν να ανταποκριθούν στα εκατομμύρια επισκεπτών.
 

Εξασφαλίζοντας την ανάπτυξη μέσα από την κοινωνική συνοχή

Στο διαδικτυακό συνέδριο που διοργανώνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε συνεργασία με το Ίδρυμα Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ) με θέμα «Η Ελλάδα και ο Μηχανισμός Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας της Ε.Ε.» τοποθετήθηκαν για την ανάπτυξη μέσα από την κοινωνική συνοχή το στέλεχος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Barbara Kauffmann, η υφυπουργός Εργασίας & Κοινωνικών Υποθέσεων, αρμόδια για θέματα Πρόνοιας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, Δόμνα Μιχαηλίδου, η πρώην αναπληρώτρια υπουργός Κοινωνικής Αλληλεγγύης επί ΣΥΡΙΖΑ και βουλευτής, Θεανώ Φωτίου, καθώς και ο καθηγητής στο Πολυτεχνείο του Μιλάνου, Μάνος Ματσαγγάνης.

Η διευθύντρια της Γενικής Διεύθυνσης για την Απασχόληση, τις Κοινωνικές Υποθέσεις και την Κοινωνική Ένταξη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, κ. Kauffmann, κατά την εισήγησή της σημείωσε ότι μετά την πανδημία «βλέπουμε επίσης στοιχεία τα οποία είναι στην θετική πλευρά. Για παράδειγμα, διαπιστώσαμε γενικά την αύξηση της ανεργίας, αλλά όχι στην Ελλάδα και νομίζω ότι αυτό είναι κάτι πολύ σημαντικό», συμπληρώνοντας, ωστόσο, ότι η Ελλάδα έχει την υψηλότερη ανεργία στην Ευρωπαϊκή Ένωση. «Και όμως, εάν κοιτάξουμε το μέσο όρο, η ανεργία ανέβηκε κατά 1% ενώ στην Ελλάδα δεν ανέβηκε και πρόσφατα υποχώρησε και έτσι βλέπουμε κάποια θετικά στοιχεία» σχολίασε η κ. Kauffmann. «Είναι ξεκάθαρο ότι η Ελλάδα έχει πολλές προκλήσεις μπροστά της ακόμα» είπε το στέλεχος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, αναδεικνύοντας επίσης «τον πυλώνα των κοινωνικών δικαιωμάτων, με τις 20 αρχές του στα θέματα της απασχόλησης, των συνθηκών εργασίας, καθώς και των δεξιοτήτων και της συμπερίληψης και φυσικά τα διάφορα εργαλεία χρηματοδότησης που είναι τώρα διαθέσιμα για την αντιμετώπιση όλων αυτών των προκλήσεων». «Στην Ευρώπη έχουμε πλέον τρείς στόχους: για την απασχόληση, για τις δεξιότητες και για την κοινωνική συνοχή, ή για να είμαστε ακριβείς για την μείωση της φτώχιας», τόνισε η κ. Kauffmann, ειδικά μάλιστα ως προς την μετάβαση στην πράσινη και ψηφιακή οικονομία. «Η Ελλάδα θα βρει τους δικούς της στόχους» εντός αυτού του πλαισίου σημείωσε η διευθύντρια της αρμόδιας διεύθυνσης, ανατρέχοντας σε κάποιες από τις προκλήσεις της χώρας μας όπως την εργασιακή ανισότητα μεταξύ ανδρών και γυναικών που είναι μεγαλύτερη από ότι στην υπόλοιπη Ευρωπαϊκή Ένωση, την ανεργία στους νέους, την ανεργία στα ΑμΕΑ αλλά και τη συμπερίληψη των μεταναστών. Η κ. Kauffmann διαπίστωσε, επίσης, πρόοδο στην απόκτηση ψηφιακών δεξιοτήτων από τους ενήλικες στην Ελλάδα. Ως προς τις κοινωνικές ανισότητες, η κ. Kauffmann αναγνώρισε τα βήματα που γίνονται από την ελληνική κυβέρνηση, αλλά υπογράμμισε ότι υπάρχει ένα μεγάλο ποσοστό ανθρώπων, γύρω στο 30%, οι οποίοι βρίσκονται σε κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού, ενώ ο ευρωπαϊκός μέσος όρος κυμαίνεται στο 20-22%.

«Εδώ είναι που έρχονται τα προγράμματα» υπογράμμισε η κ. Kauffmann, προκειμένου να αντιμετωπιστούν αυτές οι προκλήσεις, όπως τις χαρακτήρισε. Ως προς τις χρήσεις των χρηματοδοτικών εργαλείων που προβλέπονται στο πλαίσιο του Μηχανισμού, η κ. Kauffmann εξήγησε ότι τα προγράμματα αφορούν, μεταξύ άλλων, κατά 28% την υγεία, κατά 22% την παιδεία, κατά 24% την ανάπτυξη δεξιοτήτων στους ενήλικες, κατά 10% την απασχόληση ενώ προανήγγειλε τη συνεργασία μεταξύ της ελληνικής πλευράς και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τον εμπλουτισμό και την εξειδίκευση των δράσεων για την επίτευξη των στόχων στο πεδίο της κοινωνικής συνοχής.

Στις προϋποθέσεις που περιλαμβάνει ο Μηχανισμός Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας για τις κοινωνικές πολιτικές αναφέρθηκε η υφυπουργός Εργασίας & Κοινωνικών Υποθέσεων, αρμόδια για θέματα Πρόνοιας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, Δόμνα Μιχαηλίδου, υποστηρίζοντας ότι λόγω αυτών δημιουργούνται ανεπάρκειες στα διαθέσιμα εργαλεία. Ως παράδειγμα η κ. Μιχαηλίδου έφερε τις επαναλαμβανόμενες δαπάνες, οι οποίες δεν είναι επιλέξιμες στο πλαίσιο του Μηχανισμού, και συνεπώς οι δράσεις όπως αυτές που εντάσσονται στην μακροπρόθεσμη φροντίδα, αποκλείονται από επαρκή χρηματοδότηση σε βάθος χρόνου. «Στην κοινωνική πολιτική χρειάζονται υπηρεσίες, για να προσφέρεις δεξιότητες στους ανθρώπους, για να τους βοηθήσεις να γίνουν αυτόνομοι, είτε γιατί είναι σε ιδρύματα, είτε γιατί έχουν αναπηρία, είτε γιατί έχουν χαμηλά εισοδήματα» είπε η κ. Μιχαηλίδου, προσθέτοντας ότι ο σχεδιασμός για την κοινωνική πολιτική λόγω των προϋποθέσεων του Μηχανισμού «ήταν ένα πολύ δύσκολο παζλ». 
Η προσχολική αγωγή και η μεταρρύθμιση της ώστε να μειωθεί το χάσμα της ανισότητας, η προσωπική βοήθεια για τους ανθρώπους με αναπηρία ώστε να μπορούν να διεκδικήσουν την αυτονομία τους και η ανάπτυξη συγκεκριμένων δεξιοτήτων για την επανείσοδο πολιτών στην αγορά εργασίας ήταν οι τρεις προτεραιότητες κοινωνικής πολιτικής για της οποίες μίλησε η κ. Μιχαηλίδου. Για το ζήτημα της άσκησης κοινωνικής πολιτικής στο πλαίσιο του Μηχανισμού, η κ. Μιχαηλίδου αποκάλυψε ότι είχε σχετικές συζητήσεις όχι μόνο στις Βρυξέλλες, αλλά και με τους ομολόγους της στη Γερμανία, την Ισπανία, την Ιταλία και την Πορτογαλία με θέμα την καλύτερη ανάπτυξη των εργαλείων. 

«Τα χρηματοδοτικά προγράμματα του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας αντιπροσωπεύουν μια μεγάλη ευκαιρία για όλα τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης για να αναπτύξουν και να εφαρμόσουν καινοτόμα εργαλεία, ώστε να αντιμετωπίσουν τα μελλοντικά οικονομικά ζητήματα της κλιματικής κρίσης, να σχεδιάσουν νέες στρατηγικές για την καταπολέμηση των ανισοτήτων» και «να αντιμετωπίσουν το ιδιωτικό χρέος, ένα πρόβλημα που απειλεί την κοινωνική συνοχή σε αρκετές ευρωπαϊκές χώρες» σημείωσε η βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ - Προοδευτική Συμμαχία, Θεανώ Φωτίου. 

Η κ. Φωτίου δήλωσε χαρακτηριστικά ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση συνειδητοποίησε ότι η κλιματική κρίση και οι φυσικές καταστροφές θα είναι «η πραγματικότητα του μέλλοντος». Επίσης, αναφέρθηκε στην πανδημία, τονίζοντας ότι τα εισοδήματα των νοικοκυριών μειώθηκαν ενώ ο αριθμός τους που επηρεάστηκε από την πανδημική κρίση αυξήθηκε. Ως προς τις προτάσεις του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, η κ. Φωτίου υπενθύμισε, μεταξύ άλλων, το εισόδημα έκτακτης ανάγκης το οποίο η αξιωματική αντιπολίτευση προωθεί ως «νέο δίχτυ ασφαλείας για την μεγάλη πλειοψηφία των πολιτών» ενώ ανέτρεξε στις επικαιροποιημένες προτάσεις του κόμματος για την στήριξη των νοικοκυριών. «Δυστυχώς, η παρούσα κυβέρνηση προωθεί ένα πολύ μικρό ποσοστό των χρηματοδοτικών εργαλείων του Μηχανισμού προς την πρόνοια και την κοινωνική προστασία των πιο ευάλωτων θυμάτων της πανδημικής κρίσης» υπογράμμισε η κ. Φωτίου.

Τέλος, ο κ. Ματσαγγάνης εξ αρχής δήλωσε χαρακτηριστικά ότι χωρίς προγράμματα κοινωνικής συνοχής δεν μπορεί να υπάρξει Μηχανισμός Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ως προς το ποιες είναι οι πιο επείγουσες προτεραιότητες για την κοινωνική πολιτική, ο κ. Ματσαγγάνης ανέφερε «τον εκσυγχρονισμό της κοινωνικής προστασίας», «το να γίνουν οι υπηρεσίες υγείας πιο οικονομικά προσιτές, γιατί αυτή τη στιγμή δεν είναι», αλλά και «την ενεργοποίηση των πολιτών που λαμβάνουν το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα». Για την μακροχρόνια φροντίδα ο κ. Ματσαγγάνης σχολίασε ότι η Ελλάδα θα πρέπει να βρει τρόπο να καλύψει τις ανάγκες, είτε με τα χρήματα του Μηχανισμού, είτε χωρίς, ενώ, επίσης, ανέφερε ότι η χώρα μας θα πρέπει να εξερευνήσει τις δυνατότητες που προσφέρουν οι μετανάστες και οι πρόσφυγες ως ανθρώπινο κεφάλαιο. 

Την συζήτηση συντόνισε ο δημοσιογράφος Αντώνης Παπαγιαννίδης.