Τις τελευταίες μέρες και με αφορμή τη συζήτηση για την έξοδο από το τρίτο πρόγραμμα και την ασφυκτική μνημονιακή επιτροπεία τον προσεχή Αύγουστο, στη συζήτηση (και με παρεμβάσεις κυβερνητικών βουλευτών) έχει μπει το θέμα των συντάξεων και οι ψηφισμένες περικοπές από την 1/1/2019.

του Ανδρέα Πετρόπουλου

Θα πρέπει να διευκρινίσουμε ότι οι περικοπές των συντάξεων, της λεγόμενης «προσωπικής διαφοράς» για περίπου 900.000 παλαιούς κυρίως συνταξιούχους ήταν απαίτηση του ΔΝΤ (με την οποία δεν συμφώνησαν ποτέ οι Ευρωπαίοι) για να κλείσει η δεύτερη αξιολόγηση.

Το ερώτημα που εύλογα τίθεται είναι: Πόσο «καθαρή» μπορεί να είναι η έξοδος από το Μνημόνιο όταν η «ουρά» της δεύτερης αξιολόγησης, είναι ένα ακόμα υφεσιακό μέτρο σε βάρος των πλέον ασθενέστερων; Πώς θα διατηρηθεί ένα αξιοπρεπές επίπεδο διαβίωσης αν οι συντάξεις μειωθούν κάτω από τα όρια των 600-700 ευρώ που είναι σήμερα σε μέσα επίπεδα;

Όπως μαθαίνουμε, το θέμα απασχόλησε και την Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ το μεσημέρι της Δευτέρας, καθώς αρκετοί βουλευτές έθεσαν το θέμα. Ο προβληματισμός είναι δεδομένος, ο σκόπελος των μειώσεων δεν είναι συγκυριακός, δεν δημιουργεί μόνο (προ)εκλογικούς πονοκεφάλους, αλλά απειλεί ευθέως να πλήξει το κυβερνητικό αφήγημα της εξόδου.

Στο υπουργείο Οικονομικών, αλλά και στο καθ' ύλην αρμόδιο υπουργείο Εργασίας, διαμορφώνονται εδώ και καιρό στρατηγικές διαπραγμάτευσης, με στόχο να μην ισχύσει το μέτρο ή «να εξουδετερωθεί με άλλο ισοδύναμο», όπως μας μετέφερε κορυφαίος κυβερνητικός παράγοντας.

Κλειδί στην όλη διαδικασία η πορεία εσόδων του υπερταμείου (ΕΦΚΑ) και κυρίως:

α) οι δαπάνες του Προϋπολογισμού για τις συντάξεις βρίσκονται σήμερα κάτω από το όριο του 16,2%, ενώ οι ρυθμοί αύξησης του ΑΕΠ και η ενίσχυση της απασχόλησης μπορεί να διαμορφώσουν ένα δημοσιονομικό χώρο και να ρίξουν το ποσοστό αυτό στο 15%.

β) η διαρκής αύξηση των εσόδων και οι εξαιρετικές επιδόσεις του ΕΦΚΑ τον τελευταίο 1,5 χρόνο δίνει την δυνατότητα στο τέλος του 2018 να έχει διαμορφωθεί ένα πλεόνασμα που θα «εξουδετερώνει» με τον ένα ή τον άλλο τρόπο το μέτρο των μειώσεων στις συντάξεις.

Ο πολιτικός στόχος αποφυγής των μειώσεων του 2019 μπορεί να διεκδικηθεί και να γίνει εφικτός με τη λήξη του προγράμματος. Αρκεί να συνεχιστεί με εντονότερους ρυθμούς η ανοδική πορεία της οικονομίας, η ενίσχυση της απασχόλησης, έστω και αν σε ένα βαθμό αφορά θέσεις μερικής και εποχικής απασχόλησης και η πορεία εσόδων του ΕΦΚΑ

Ακόμα και αν οι δανειστές επιμείνουν στην εφαρμογή του μέτρου από την 1/1/2019, η έξοδος από το πρόγραμμα και την επιτροπεία, δίνουν την ευκαιρία εξουδετέρωσης σε μεγάλο βαθμό των μειώσεων. Περισσότερα θα μπορούμε να ξέρουμε, λίγο μετά την έξοδο και σίγουρα τον προσεχή Σεπτέμβριο, όταν θα ξεκινήσει η συζήτηση για τον προϋπολογισμό του επόμενου χρόνου