Το παγκόσμιο σύμφωνο του ΟΗΕ για τη μετανάστευση εγκρίθηκε επισήμως σήμερα στο Μαρακές του Μαρόκου ενώπιον μιας διακυβερνητικής διάσκεψης περίπου 150 χωρών, αν και το ενέκριναν λιγότερες κυβερνήσεις απ' όσες είχαν προηγουμένως εργασθεί για την πρόταση.

Ο υπουργός Εξωτερικών του Μαρόκου Νάσερ Μπουρίτα ανακοίνωσε την απόφαση ως οικοδεσπότης της διάσκεψης του ΟΗΕ που διεξάγεται στο Μαρακές.

Υπογραμμίζοντας τις «προσπάθειες» που καταβλήθηκαν για να επιτευχθεί το σύμφωνο αυτό, ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες κάλεσε τις χώρες «να μην υποκύψουν στον φόβο ή στα ψευδή αφηγήματα» για τη μετανάστευση.

Μιλώντας κατά την έναρξη των συζητήσεων, κατήγγειλε τα «πολυάριθμα ψέματα» αναφορικά με ένα κείμενο το οποίο έχει προκαλέσει τις επικρίσεις εθνικιστών και υποστηρικτών του κλεισίματος των συνόρων.

Το κείμενο αυτό, το οποίο έχει στόχο την ενίσχυση της διεθνούς συνεργασίας για μια «ασφαλή, ομαλή και τακτική» μετανάστευση, θα αποτελέσει αντικείμενο μιας τελικής ψηφοφορίας επικύρωσης στις 19 Δεκεμβρίου στη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών.

Η διάσκεψη του Μαρακές επρόκειτο να είναι ένας καθαρά τυπικός σταθμός σ' αυτή τη διαδικασία, όμως επειδή το θέμα απελευθερώνει πάθη, περίπου 15 χώρες ανακοίνωσαν πως αποσύρονται από το σύμφωνο ή πως παγώνουν την απόφασή τους γι' αυτό.

Σχεδόν 160 από τις 193 χώρες που εκπροσωπούνται στον ΟΗΕ είχε ανακοινωθεί πως θα ήταν παρούσες στο Μαρακές, με περίπου 100 εξ αυτών να εκπροσωπούνται από αρχηγούς κρατών, αρχηγούς κυβερνήσεων ή υπουργούς.

Σήμερα το πρωί δεν είχε ακόμη καταστεί δυνατό να γίνουν γνωστές λεπτομέρειες για τους παρόντες και τους απόντες, καθώς δεν υπάρχει οποιοσδήποτε επίσημος κατάλογος.

Μη δεσμευτικού χαρακτήρα, το Σύμφωνο απαριθμεί τις αρχές -- υπεράσπιστη των ανθρώπινων δικαιωμάτων, των παιδιών, αναγνώριση της εθνικής κυριαρχίας-- και καταγράφει προτάσεις για να βοηθηθούν οι χώρες να αντιμετωπίσουν τις μεταναστεύσεις --ανταλλαγές πληροφοριών και εμπειρογνωμοσύνης, ενσωμάτωση των μεταναστών... Απαγορεύει τις αυθαίρετες κρατήσεις, καθώς δεν επιτρέπει τις συλλήψεις παρά ως ύστατο μέτρο.

Οι υποστηρικτές των ανθρώπινων δικαιωμάτων το βρίσκουν ανεπαρκές, ιδιαίτερα όσον αφορά την πρόσβαση των μεταναστών στην ανθρωπιστική αρωγή και στις βασικές υπηρεσίες ή όσον αφορά τα δικαιώματα των εργαζόμενων μεταναστών. Οι επικριτές του θεωρούν ότι ενθαρρύνει ανεξέλεγκτες μεταναστευτικές ροές.

Γκουτέρες: Πλατφόρμα συνεργασίας για τη μετανάστευση και όχι συνθήκη το Παγκόσμιο Σύμφωνο

Να εργαστούν από κοινού για «ένα ασφαλές, με λιγότερο φόβο και περισσότερη ευημερία μέλλον τόσο για τις δικές μας κοινωνίες όσο και για τους μετανάστες ανά τον κόσμο, δηλαδή για όλους μας», κάλεσε ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών, Αντόνιο Γκουτέρες, όλες τις χώρες που συμμετέχουν στη Διακυβερνητική Διάσκεψη για την υιοθέτηση του Παγκόσμιου Συμφώνου για την Ασφαλή, Ομαλή και Τακτική Μετανάστευση, που διεξάγεται στο Μαρακές.

«Είστε εδώ επειδή αναγνωρίζετε τη σημασία του Συμφώνου ως έναν οδικό χάρτη που θα αποτρέψει τα δεινά και το χάος και θα παράσχει στρατηγικές συνεργασιών που θα είναι επωφελείς για όλους», είπε ο ΓΓ του ΟΗΕ απευθυνόμενος στους εκπροσώπους - αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων και άλλους υψηλόβαθμους αξιωματούχους- περίπου 150 κυβερνήσεων ανά τον πλανήτη, που δίνουν το «παρών» στο Μαρακές.

Ανοίγοντας τις εργασίες της διάσκεψης, ο κ. Γκουτέρες χαιρέτισε τη θερμή, όπως τόνισε, παγκόσμια στήριξη στο Παγκόσμιο Σύμφωνο για τη Μετανάστευση, ενώ αναφερόμενος στις αντιδράσεις που προκλήθηκαν σε ορισμένες χώρες, οι οποίες και οδήγησαν σε απουσία τους από τη σύνοδο του Μαρακές, σημείωσε: «μπορώ απλώς να ελπίζω ότι θα δουν την αξία του Συμφώνου για τις δικές τους κοινωνίες και θα ενωθούν μαζί μας σε αυτό το εγχείρημα».

Ο κ. Γκουτέρες εξήγησε ότι το Παγκόσμιο Σύμφωνο για τη Μετανάστευση δεν είναι συνθήκη, παρέχει μια πλατφόρμα για ανθρώπινη, συνετή και αμοιβαία επωφελή δράση και ξεκαθάρισε για μια ακόμα φορά πως δεν είναι δεσμευτικό. «Είναι ένα πλαίσιο διεθνούς συνεργασίας, βασισμένο σε μια διακυβερνητική διαδικασία διαπραγμάτευσης με καλή πίστη, που επαναβεβαιώνει ειδικά την αρχή της κυριαρχίας των κρατών, συμπεριλαμβανομένου του κυρίαρχου δικαιώματος ενός κράτους να καθορίζει την εθνική μεταναστευτική του πολιτική και του δικαιώματός του να διαχειρίζεται τη μετανάστευση στο πλαίσιο της δικαιοδοσίας του, σε συμφωνία με το διεθνές δίκαιο».

 «Οι εθνικές πολιτικές είναι πολύ πιο πιθανό να πετύχουν με τη διεθνή συνεργασία», σημείωσε ο ΓΓ του ΟΗΕ, επισημαίνοντας πως υπάρχει μια προσπάθεια να καλλιεργηθούν διάφοροι μύθοι γύρω από το Σύμφωνο για τη Μετανάστευση, τους οποίους και επιχείρησε να διαλύσει. Μεταξύ αυτών, ο μύθος, όπως τόνισε, ότι η μετανάστευση αφορά κυρίως τη μετακίνηση ανθρώπων από το νότο προς τον παγκόσμιο βορρά. «Η μετανάσευση από το νότο προς το νότο σήμερα είναι μεγαλύτερη απ' ό,τι από το νότο προς το βορρά. Για παράδειγμα, υπάρχουν περισσότεροι Αφρικανοί μετανάστες σε άλλες αφρικανικές χώρες απ' ό,τι στην Ευρώπη», είπε χαρακτηριστικά.

«Σήμερα, ποσοστό μεγαλύτερο του 80% του παγκόσμιου πληθυσμού μετακινείται μεταξύ των χωρών με ασφαλή και ομαλό τρόπο», αλλά η παράτυπη μετανάστευση έχει στοιχίσει τη ζωή σε περισσότερους από 60.000 ανθρώπους απο το 2000 μέχρι σήμερα. «Αυτό», τόνισε ο κ. Γκουτέρες, «είναι μια πηγή συλλογικής ντροπής».

«Πίσω από κάθε νούμερο υπάρχει ένα άτομο -μια γυναίκα, ένα παιδί, ένας άνδρας, που απλώς ονειρευόταν ό,τι και ο καθένας μας, μια ευκαιρία, αξιοπρέπεια και μια καλύτερη ζωή», υπογράμμισε ο ΓΓ του ΟΗΕ και πρόσθεσε: «δεν πρέπει να υποκύψουμε στον φόβο της ψευδούς ρητορικής. Οι κοινωνίες είναι ισχυρότερες, πιο ανθεκτικές και εμπλουτισμένες, όχι απειλούμενες από τη διαφορετικότητα».

Το Παγκόσμιο Σύμφωνο, σημείωσε ο κ. Γκουτέρες, βασίζεται σε δύο απλές ιδέες: πρώτον στο ότι η μετανάστευση υπήρχε πάντα- αλλά σε έναν κόσμο όπου είναι περισσότερο από ποτέ αναπόφευκτη και απαραίτητη, θα πρέπει να υπάρχει καλή διαχείριση και να είναι ασφαλής, όχι παράτυπη και επικίνδυνη.