«Η απασχόληση στην ελληνική οικονομία ενισχύεται, το στοίχημα για την παράλληλη ανάκαμψη της παραγωγικότητας της εργασίας παραμένει», επισημαίνουν οι αναλυτές της Eurobank στο εβδομαδιαίο τεύχος «7 ημέρες Οικονομία».

H ενίσχυση της απασχόλησης και η παράλληλη ανάκαμψη της παραγωγικότητας της εργασίας αποτελούν δύο εκ των σημαντικότερων προκλήσεων που αντιμετωπίζει σήμερα η ελληνική οικονομία, τονίζουν οι αναλυτές της τράπεζας.

Ειδικότερα οι αναλυτές της Eurobank αναφέρουν τα εξής:

Είναι αναντίρρητα αποδεκτό ότι μια εκ των βασικών επιπτώσεων της ελληνικής μεγάλης ύφεσης (The Greek Great Depression) ήταν η υψηλή αύξηση του ποσοστού ανεργίας. Μέσα σε ένα χρονικό διάστημα 62 μηνών, το ποσοστό ανεργίας στην Ελλάδα ενισχύθηκε κατά 20,7 ποσοστιαίες μονάδες (ΠΜ). Πιο συγκεκριμένα, από 7,3% τον Μάιο 2008 (ιστορικό χαμηλό) διαμορφώθηκε στο 27,9% τον Ιούλιο 2013 (ιστορικά υψηλό). Την ίδια χρονική περίοδο η απώλεια του πραγματικού ΑΕΠ ήταν -26,5% ή -€66,5 δις.

Όπως αποτυπώνεται στα στοιχεία της μηνιαίας και της τριμηνιαίας έρευνας εργατικού δυναμικού (Labour Force Survey, LFS) που δημοσιεύει η ελληνική στατιστική αρχή (ΕΛΣΤΑΤ), τα τελευταία 4 χρόνια, η προαναφερθείσα ανοδική πορεία του ποσοστού ανεργίας στην Ελλάδα αντιστράφηκε. Αναλυτικότερα, από τον Αύγουστο 2013 μέχρι τον Αύγουστο 2017 καταγράφηκε πτώση της τάξης των -7,3 ποσοστιαίων μονάδων (βλέπε Σχήμα 1Α).

Η προαναφερθείσα εξέλιξη συνδέεται κυρίως με την άμβλυνση της ύφεσης (η ελληνική οικονομία δύναται να χαρακτηριστεί ως στάσιμη τα τρία τελευταία χρόνια με τον ρυθμό οικονομικής μεγέθυνσης να διαμορφώνεται στο +0,7%, -0,3% και -0,2% για τα έτη 2014, 2015 και 2016 αντίστοιχα), τη σημαντική μείωση του κόστους εργασίας (την περίοδο 2007-2016 ο πραγματικός μισθός ανά εργαζόμενο μειώθηκε κατά -15,6%) και την ενίσχυση των ευέλικτων μορφών απασχόλησης.

Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία, το ποσοστό ανεργίας στην Ελλάδα διαμορφώθηκε στο 20,6% τον Αύγουστο 2017 από 20,9% τον Ιούλιο 2017. Σε σύγκριση με τον αντίστοιχο μήνα του προηγούμενου έτους καταγράφηκε πτώση της τάξης των -2,8 ποσοστιαίων μονάδων (ΠΜ).

Η εν λόγω μεταβολή είναι η υψηλότερη που έχει σημειωθεί (σε απόλυτους όρους) από τη στιγμή που το ποσοστό ανεργίας στην Ελλάδα άρχισε να μειώνεται σε ετήσια βάση (Μάρτιος 2014). Η προαναφερθείσα θετική εξέλιξη αποτυπώνεται στο Σχήμα 1Α. Με τη μπλε γραμμή παραθέτουμε το ποσοστό ανεργίας (μηνιαία έρευνα εργατικού δυναμικού) και με τη διακεκομμένη κόκκινη γραμμή τον σωρευτικό μέσο όρο της αντίστοιχης μηνιαίας μεταβολής.

Παρατηρούμε ότι τους τελευταίους 8 μήνες ο ρυθμός πτώσης του ποσοστού ανεργίας παρουσιάζει ενίσχυση με τη μέση μηνιαία μεταβολή (Αύγουστος 2013 – Αύγουστος 2017) να διαμορφώνεται στις -0,15 ΠΜ. Αυτός είναι ο κύριος λόγος για τον οποίο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή (ΕΕ) στις φθινοπωρινές εκτιμήσεις της αναθεώρησε επί τα βελτίω το ετήσιο ποσοστό ανεργίας στην Ελλάδα για το έτος 2017 (21,8% από 22,8% (εαρινές εκτιμήσεις)). Ωστόσο, αναθεώρησε επί τα χείρω τον ετήσιο ρυθμό οικονομικής μεγέθυνσης στο 1,6% από 2,1% (εαρινές εκτιμήσεις).

Η ελληνική οικονομία παρουσιάζει το υψηλότερο ποσοστό ανεργίας ανάμεσα στις χώρες της ΕΕ-28…

Παρά την επιτάχυνση του ρυθμού πτώσης του ποσοστού ανεργίας στην Ελλάδα, ο λόγος των ανέργων ως προς το εργατικό δυναμικό εξακολουθεί να παραμένει αρκετά μεγαλύτερος σε σύγκριση με το αντίστοιχο μέγεθος στις υπόλοιπες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης των 28 κρατών μελών (ΕΕ-28). Στο Σχήμα 2Α παραθέτουμε τα σχετικά εποχικά διορθωμένα στοιχεία για τον Αύγουστο 2017.

Επιπρόσθετα παρουσιάζουμε την αντίστοιχη σωρευτική μεταβολή σε σύγκριση με τον Ιούλιο 2013 (ιστορικό υψηλό για την Ελλάδα). Παρατηρούμε τα εξής: σε ότι αφορά το επίπεδο του ποσοστού ανεργίας, στην υψηλότερη θέση βρίσκεται η ελληνική οικονομία με 20,6% και ακολουθούν η Ισπανία (16,8%), η Ιταλία (11,1%), η Κροατία (10,7%), η Κύπρος (10,6%), η Γαλλία (9,7%), η Πορτογαλία (8,8%), η Φινλανδία (8,7%), η Λετονία (8,2%), η Λιθουανία (7,5%), η Σλοβακία (7,4%), το Βέλγιο (7,3%), η Σουηδία (6,6%), η Σλοβενία (6,5%), η Βουλγαρία (6,2%), η Ιρλανδία (6,1%), το Λουξεμβούργο (6,0%), η Δανία (5,7%), η Αυστρία (5,5%), η Εσθονία (5,4%), η Ρουμανία (5,1%), η Ολλανδία (4,7%), η Πολωνία (4,7%), η Ουγγαρία (4,2%), το Ηνωμένο Βασίλειο (4,2%), η Μάλτα (4,1%), η Γερμανία (3,6%) και η Τσεχία (2,8%).

Τέλος, σε ότι αφορά τη σωρευτική μεταβολή του ποσοστού ανεργίας σε σχέση με τον Ιούλιο 2013, οι υψηλότερες μειώσεις καταγράφηκαν στην Ισπανία (-9,5 ποσοστιαίες μονάδες (ΠΜ)) στην Πορτογαλία (-7,9 ΠΜ), στην Ελλάδα (-7,3 ΠΜ), στην Ιρλανδία (-6,9 ΠΜ), στη Σλοβακία (-6,9 ΠΜ), στην Κροατία (-6,6 ΠΜ), στη Βουλγαρία (-6,6 ΠΜ), στην Ουγγαρία (-5,9 ΠΜ), στην Πολωνία (-5,7 ΠΜ) και στην Κύπρο (-5,5 ΠΜ).

Η απασχόληση στην ελληνική οικονομία ενισχύεται, το στοίχημα για την παράλληλη ανάκαμψη της παραγωγικότητας της εργασίας παραμένει…

Όπως έχουμε αναφέρει σε παλαιότερα τεύχη του δελτίου 7ημέρες ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ, η ενίσχυση της απασχόλησης και η παράλληλη ανάκαμψη της παραγωγικότητας της εργασίας αποτελούν δύο εκ των σημαντικότερων προκλήσεων που αντιμετωπίζει σήμερα η ελληνική οικονομία.

Στο Σχήμα 2Β παρατίθενται η σωρευτική μεταβολή της απασχόλησης (οριζόντιος άξονας) και της παραγωγικότητας της εργασίας (κάθετος άξονας) για τις χώρες της Ευρωζώνης (εκτός Ιρλανδίας λόγω της σημαντικής αναθεώρησης των στοιχείων του ΑΕΠ για το 2015) από το τέλος του 2013 μέχρι το 2ο τρίμηνο του 2017. Σε όρους σωρευτικής αύξησης της απασχόλησης η ελληνική οικονομία βρίσκεται στην 6η υψηλότερη θέση (σε σύνολο 18 χωρών) με 5,6%, ωστόσο σε όρους σωρευτικής μεταβολής της παραγωγικότητας της εργασίας (πραγματικό προϊόν ανά απασχολούμενο) παρουσιάζει συρρίκνωση -2,1% (ή -0,1% αν μετρηθεί η παραγωγικότητα ως πραγματικό προϊόν ανά ώρα εργασίας).

Η ανάκαμψη της παραγωγικότητας της εργασίας στην ελληνική οικονομία συνδέεται με την αύξηση του φυσικού κεφαλαίου (ενίσχυση των επενδύσεων), την αποτελεσματική εφαρμογή των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων και τη σταδιακή μείωση της φορολογίας.