Οι ενθαρρυντικές προοπτικές, που διανοίγονται για την Ελληνική Οικονομία, αλλά και η καθιέρωση της Ελλάδος ως σημείου αναφοράς και πόλου σταθερότητας στο γεωπολιτικό γίγνεσθαι της Ανατολικής Μεσογείου επαναβεβαιώθηκαν κατά τις επαφές του πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, στο πλαίσιο, αλλά και στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών στη Νέα Υόρκη.

Στην κυβέρνηση φιλοδοξούν να κεφαλαιοποιήσουν τα θετικά μηνύματα, που εκπέμπει εδώ και αρκετούς μήνες η Ελληνική Οικονομία, κάτι, που κατέστη ευκρινές στις επαφές του Έλληνα πρωθυπουργού στη Νέα Υόρκη. Μάλιστα, μέλη της Ελληνικής αποστολής στην Αμερικανική Μητρόπολη διαβλέπουν πίσω από το αυξανόμενο ενδιαφέρον διεθνών θεσμικών επενδυτών, ώστε να εκμεταλλευτούν τις ευκαιρίες, που παρουσιάζει εσχάτως η χώρα μας, ως ψήφο εμπιστοσύνης στις δυνατότητες της Ελληνικής Οικονομίας και κατ΄ επέκταση στις μεταρρυθμιστικές πρωτοβουλίες της κυβέρνησης.

Κατά τις συναντήσεις του πρωθυπουργού με επιφανή στελέχη της διεθνούς επενδυτικής κοινότητας, αλλά και επικεφαλής παγκόσμιων κολοσσών στη Νέα Υόρκη, όπως ο πρόεδρος της Microsoft - που δραστηριοποιείται έντονα πλέον στην χώρα μας - Brad Smith και τον πρόεδρο και Διευθύνοντα Σύμβουλο της Pfizer, ΄Αλμπερτ Μπουρλά, επαναβεβαιώθηκε η ανοδική πορεία της Οικονομίας και τα μεγάλα περιθώρια τοποθέτησης κεφαλαίων σε επενδυτικές ευκαιρίες στην χώρα. Τα προαναφερθέντα περιέγραψε ως success story κατά την ομιλία του στους Ομογενείς και εν προκειμένω σε εκδήλωση του The Hellenic Initiative, ο Κυριάκος Μητσοτάκης, συμπεραίνοντας ότι η Ελλάδα είναι πολύ ισχυρότερη σε σχέση με την προηγούμενη 10ετία. Ο Έλληνας πρωθυπουργός αναγνωρίζει στο Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης «Ελλάδα 2.0» τον καθρέφτη της ανάπτυξης, αλλά και την ασφαλέστερη και ταχύτερη οδό προς την ανάκαμψη. Όπως, εξάλλου, σημείωσε το όραμα του είναι η οικοδόμηση μίας κοινωνίας με μεγαλύτερη ισότητα και λιγότερες εισοδηματικές ανισότητες, καθώς και η διασφάλιση πως οι ακολουθούμενες πολιτικές θα έχουν στον πυρήνα τους εκείνους, που έχουν μεγαλύτερη ανάγκη. Υπό αυτό το πρίσμα, θα πρέπει να ιδωθεί η επανάληψη και από τη Νέα Υόρκη της δέσμευσης, που ανέλαβε κατά την παρουσία του στην 85η Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης, ότι δεν θα καταγραφούν σημαντικές αυξήσεις στους λογαριασμούς της ΔΕΗ, λόγω του κύματος ανατιμήσεων, που προκαλεί η αύξηση της τιμής του φυσικού αερίου διεθνώς. Μάλιστα, ο πρωθυπουργός υπενθύμισε τις οικονομικού χαρακτήρα σχετικές παρεμβάσεις της κυβέρνησης, αλλά και την παρότρυνση προς τους παρόχους του ηλεκτρικού ρεύματος να απορροφήσουν μέρος της αναμενόμενης αύξησης στην τιμή του. Δεν παρέλειψε, μάλιστα, να αναφερθεί και στις πρωτοβουλίες της κυβέρνησης σε ευρωπαϊκό επίπεδο, επιμένοντας πως πρόκειται για ένα ζήτημα, που χρήζει άμεσης ευρωπαϊκής λύσης.

Αφού αναφέρθηκε στην πρόσφατη αναθεώρηση της εκτίμησης για τον ρυθμό ανάπτυξης για το 2021, που διαμορφώνεται στο 5,9%, απόρροια εν μέρει και της σημαντικής αύξησης, που κατεγράφη κατά το δεύτερο τρίμηνο του έτους, ο Κυριάκος Μητσοτάκης δεν έκρυψε την αισιοδοξία πως οι παραπάνω προβλέψεις πιθανώς να αποδειχθούν στο εγγύς μέλλον συντηρητικές. Κατά τον πρωθυπουργό, το «μυστικό» της επιτυχίας στο οικονομικό πεδίο, όπως το έθεσε στην ομιλία του σε παράγοντες της Ομογένειας, κρύβεται κυρίως στο ανθρώπινο κεφάλαιο της χώρας, «τους εξαιρετικούς ανθρώπους και μία πολύ μορφωμένη νέα γενιά», χωρίς να παραγνωρίζει σημαντικές παραμέτρους, όπως το σταθερό πολιτικό περιβάλλον, οι χαμηλοί φόροι, η φυσική ομορφιά και οι μεγάλες προοπτικές του εγχώριου τουριστικού προϊόντος. Στο πλαίσιο αυτό, δεν έχασε την ευκαιρία να απευθύνει πρόσκληση και στους Ομογενείς μας να επενδύσουν στην Ελλάδα και διά αυτού του τρόπου να «διαφημίσουν» τις προοπτικές της Ελληνικής Οικονομίας. Διαπίστωσε, μάλιστα, αντιστροφή εσχάτως της τάσης του brain drain, που κυριάρχησε καθ όλη την προηγούμενη 10ετία, καλώντας τους Ομογενείς μας να διαδραματίσουν πρωταγωνιστικό ρόλο στο brain gain.

Εν τω μεταξύ, ψηλά στην ιεραρχία των στρατηγικών προτεραιοτήτων του Κυριάκου Μητσοτάκη είναι η αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, γεγονός, που φρόντισε να επισημάνει με την δέουσα έμφαση τόσο στις επαφές, όσο και στις τοποθετήσεις του στην αντίπερα όχθη του Ατλαντικού. Ο Έλληνας πρωθυπουργός είναι γνωστό πως είναι θιασώτης της προσέγγισης πως η κλιματική κρίση είναι ήδη εδώ και ότι πρέπει να αντιμετωπιστεί χωρίς περαιτέρω καθυστερήσεις και με τον απαραίτητο συντονισμό από όλες τις χώρες εν όψει και της Διάσκεψης του ΟΗΕ για το κλίμα το Νοέμβριο στην Γλασκόβη. Στο φόντο των καταστροφικών πυρκαγιών του Αυγούστου, ο Κυριάκος Μητσοτάκης δεν έχασε την ευκαιρία να απαριθμήσει τις πολιτικού, αλλά και επιχειρησιακού χαρακτήρα πρωτοβουλίες, που έχει ήδη αναλάβει είτε η Ελληνική κυβέρνηση μεμονωμένα, είτε στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής αφύπνισης, όπως αυτή εκφράστηκε στις αποφάσεις της EUMED9 και την Διακήρυξη των Αθηνών.

Στο γεωπολιτικό πεδίο, ο Κυριάκος Μητσοτάκης είχε την ευκαιρία να ενημερώσει τους συνομιλητές του για τους κινδύνους, που εγκυμονεί για τις εύθραυστες ισορροπίες στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου η τουρκική παραβατικότητα, αναδεικνύοντας κατ αυτόν τον τρόπο τον αποσταθεροποιητικό ρόλο της γείτονος. Τόσο κατά την ομιλία του στο πλαίσιο της 76ης Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών, όσο και στις κατ ιδίαν συναντήσεις του προεξαρχούσης αυτής με τον ΓΓ του Οργανισμού, Αντόνιο Γκουτέρες, ο Έλληνας πρωθυπουργός υπογράμμισε πως «η Ελλάδα είναι σταθερά υπέρμαχος της ειρήνης, της σταθερότητας και της πολυμερούς συνεργασίας στην Ανατολική Μεσόγειο, στη βάση του Διεθνούς Δικαίου, της Σύμβασης του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας και των αρχών της καλής γειτονίας. Όπως, εξάλλου, διεμήνυσε κατά την χθεσινή του ομιλία «ο μόνος δρόμος για την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών το Διεθνές Δίκαιο και η Σύμβαση του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS )» κατά τα πρότυπα των αντίστοιχων συμφωνιών τους προηγούμενους μήνες με την Ιταλία και την Αίγυπτο. Όπως κατέστησε σαφές ο Κυριάκος Μητσοτάκης, η χώρα μας ανέκαθεν επιδιώκει ανοιχτούς διαύλους επικοινωνίας με την Τουρκία. Ωστόσο φρόντισε να ξεκαθαρίσει πως η ένταση του καλοκαιριού του 2020 δεν πρέπει να επαναληφθεί και υπογράμμισε ότι η Ελλάδα θα συνεχίσει να υπερασπίζεται την κυριαρχία και τα κυριαρχικά της δικαιώματα. Σε κάθε περίπτωση, η Αθήνα, όπως σημείωσε ο πρωθυπουργός, δεν θα εγκαταλείψει την προσπάθεια να εξερευνά δρόμους συνεργασίας με την Τουρκία, εξ ου και επικαλέστηκε το παράδειγμα του Μεταναστευτικού. Σε συνέντευξη του, εξάλλου, στο πρακτορείο Bloomberg, ο Έλληνας πρωθυπουργός σημείωσε πως οι δύο χώρες έχουν συμφέρον να συνεργαστούν στο μέτωπο του Μεταναστευτικού, ιδίως μετά την κρίση στο Αφγανιστάν, υπογραμμίζοντας, πάντως, τόσο την βούληση των Ευρωπαίων να μην επαναληφθούν οι ανεξέλεγκτες μεταναστευτικές ροές του 2015, αλλά και την δέσμευση της κυβέρνησης να πατάξει τα κυκλώματα των διακινητών. Επ αυτού, ο κ. Μητσοτάκης φρόντισε να υπενθυμίσει προς την διεθνή κοινότητα πως η χώρα μας έχει επωμιστεί μεγάλο βάρος, ενώ αναφέρθηκε και στην φιλοξενία, που παρέχει σε όλους όσοι δικαιούνται διεθνούς προστασίας και ιδιαίτερα σε ευάλωτες ομάδες, όπως οι ασυνόδευτοι ανήλικοι.

Σε ό,τι αφορά στο Κυπριακό, ο Έλληνας πρωθυπουργός, αφού έκανε ειδική μνεία στην τουρκική παραβατικότητα στη Μεγαλόνησο, απέστειλε σαφές μήνυμα προς την πλευρά της 'Αγκυρας και του ψευδοκράτους ότι προτάσεις, που κινούνται σε διαφορετική των σχετικών δεσμευτικών ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ κατεύθυνση, όπως αυτή των δύο κρατών, δεν μπορούν να γίνουν αποδεκτές ως βάση συζήτησης και ως εκ τούτου απορρίπτονται. Επανέλαβε, δε πως μοναδικό πλαίσιο διαπραγμάτευσης για την επίλυση του πολιτικού προβλήματος στην Κύπρο παραμένει η λύση Διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας με μία κυριαρχία, μία διεθνή προσωπικότητα και μία ιθαγένεια. Στο πλαίσιο, δε, της ενεργοποίησης ενός ισχυρού δικτύου συμμαχιών στην ευρύτερη περιοχή εντάσσονται και οι επαφές του πρωθυπουργού με τους επικεφαλής των Αμερικανο - εβραϊκών οργανώσεων μεταξύ των οποίων και ο πρόεδρος του American Jewish Committee, David Harris.

Παρεμβαίνοντας, εξάλλου, στο επίκαιρο ζήτημα της αμυντικής συμφωνίας ΗΠΑ - Μ.Βρετανίας - Αυστραλίας ( AUKUS ) ο πρωθυπουργός χαρακτήρισε αναγκαιότητα την στρατηγική αυτονομία της Ευρώπης, εφ όσον, όπως τόνισε χαρακτηριστικά, η Ευρώπη θέλει εκτός από οικονομική να είναι και γεωπολιτική δύναμη. Η Αθήνα πιστεύει πως η Ευρώπη πρέπει και μπορεί να κάνει περισσότερα μόνη της, όχι, ασφαλώς, σε βάρος των διατλαντικών δεσμών. Στην ομιλία του στην 76η Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών ο πρωθυπουργός τόνισε, δε, πως υπάρχουν αποστολές, που ενώ το ΝΑΤΟ δεν θα είναι παρόν, αλλά τα γεωπολιτικά συμφέροντα της Ευρώπης υπαγορεύουν ότι οι Βρυξέλλες οφείλουν να έχουν παρουσία.

Ζωηρό αν μη τι άλλο είναι το ενδιαφέρον της Αθήνας για τις εξελίξεις στη Λιβύη, ζήτημα, που ο κ. Μητσοτάκης συζήτησε τόσο με τον ΓΓ του Ηνωμένων Εθνών, όσο και με τον Πρόεδρο του Προεδρικού Συμβουλίου της Λιβύης Mohamed al Menfi. Όπως είχε την ευκαιρία να εξηγήσει στους συνομιλητές του ο Έλληνας πρωθυπουργός, η Ελλάδα τάσσεται υπέρ της διεξαγωγής ελεύθερων εκλογών στην χώρα της Βορείου Αφρικής, στον προκαθορισμένο χρόνο, που έχουν συμφωνηθεί να γίνουν και υπό τον απαράβατο όρο της απομάκρυνσης όλων των ξένων στρατευμάτων από το λιβυκό έδαφος. Κυβερνητικές πηγές δεν έκρυβαν μάλιστα την ικανοποίηση τους, καθώς κατά την Διάσκεψη για τη Λιβύη, που διοργάνωσαν οι ΗΠΑ και συμμετείχε ως παρατηρητής η Ελλάδα, ο Αμερικανός Υπουργός Εξωτερικών, ξεκαθάρισε χωρίς περιστροφές ότι τα τουρκικά στρατεύματα πρέπει να αποχωρήσουν άμεσα από τη Λιβύη.

Πρωταγωνιστικό ρόλο φιλοδοξεί να διαδραματίσει η Αθήνα και στην Βαλκανική χερσόνησο. Όπως τόνισε μέσω της ομιλίας του στα Ηνωμένα Έθνη ο κ. Μητσοτάκης, η χώρα μας ανέκαθεν στήριζε την ευρωπαϊκή προοπτική των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων. Σε αυτό το πλαίσιο κάλεσε την Ευρώπη να επιταχύνει τον βηματισμό της προς τη συγκεκριμένη κατεύθυνση, καθώς, όπως είπε λίγα έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια, ζητώντας να μην χαθεί η ευκαιρία της επικείμενης Συνόδου Κορυφής ΕΕ - Δυτικών Βαλκανίων στις αρχές Οκτωβρίου στη Σλοβενία.

Τέλος, ο πρωθυπουργός συναντήθηκε χθες το μεσημέρι με τον Αρχιεπίσκοπο Αμερικής, Ελπιδοφόρο, στο φόντο των αντιδράσεων, που είχαν προκληθεί για την προ ημερών παρουσία του στην εκδήλωση για τα εγκαίνια του «Σπιτιού της Τουρκίας» στη Νέα Υόρκη. Σε δημοσιογραφική ερώτηση, μάλιστα, ανώτατη κυβερνητική πηγή σημείωνε μετά το πέρας της συνάντησης ότι «το θέμα είναι λήξαν. Αυτό, που προέχει είναι η ενότητα του Ελληνισμού, η άρρηκτη σχέση της Ελλάδος με την Αρχιεπισκοπή Αμερικής και οι στενές σχέσεις της Αρχιεπισκοπής με το ποίμνιο της».

Ακολουθεί ολόκληρη η ομιλία του πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη στο πλαίσιο της συμμετοχής του στις εργασίες της 76ης Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη:

«Κύριε Πρόεδρε,

Κύριε Γενικέ Γραμματέα,

Αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων,

Εξοχότητες,

Κυρίες και Κύριοι

Εδώ και δύο σχεδόν χρόνια, ο κόσμος παλεύει με μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις που αντιμετωπίσαμε στη σύγχρονη εποχή. Οι επιπτώσεις της Covid-19 είναι μια διαρκής υπενθύμιση της πραγματικότητας που αντιμετωπίζουμε στη μάχη ενάντια στην πανδημία.

Αλλά καθώς βρισκόμαστε εδώ αυτή την εβδομάδα, πιστεύω πως παρά τον πόνο και την αναταραχή που προκάλεσε αυτή η τρομερή ασθένεια, υπάρχουν πραγματικοί λόγοι να είμαστε αισιόδοξοι. Αν αυτά τα γεγονότα μας έμαθαν κάτι, είναι το εξής: η ελπίδα γεννιέται από τη συνεργασία.

Για πρώτη φορά στην ανθρώπινη Ιστορία, ο πλανήτης μας ένωσε τα χέρια και έκανε πράξη ένα συλλογικό επιστημονικό θαύμα. Την ανακάλυψη, την ανάπτυξη και την παραγωγή όχι μόνο ενός, αλλά διαφόρων ασφαλών και αποτελεσματικών εμβολίων, σε ένα εξαιρετικά σύντομο χρονικό διάστημα. Κάτι που απαιτούσε δεκαετίες στο παρελθόν, τώρα επιτεύχθηκε σε διάστημα μηνών.

Και η Ευρώπη πρωτοστάτησε σε πολλά μέτωπα.

Ήμασταν πρωτεργάτες στην προμήθεια εμβολίων. Τα εμβόλια αγοράστηκαν από την ΕΕ και διανεμήθηκαν σε όλα τα κράτη-μέλη, με βάση τον πληθυσμό τους, ανεξάρτητα από το μέγεθος και την οικονομική τους ισχύ. Μια πραγματική πράξη αλληλεγγύης.

Η Ευρώπη πρωτοστάτησε στις δωρεές εμβολίων σε χώρες εκτός της ΕΕ. Η Ελλάδα, η χώρα μου, έχει δώσει μέχρι στιγμής 1,3 εκατομμύρια δόσεις, ενώ αναμένεται να δοθούν ακόμη 4 εκατομμύρια δόσεις σε διάφορες χώρες, από το Ιράκ έως τη Ρουάντα, και από τη Λιβύη έως την Ιορδανία. Προσφέρουμε επίσης 510.000 δόσεις μέσω του COVAX.

Συμφωνήσαμε, ως Ευρωπαίοι, τον περασμένο Ιούλιο σε ένα πακέτο για την υποστήριξη της ανάπτυξης σε ευρωπαϊκή κλίμακα, το Next Generation EU, το οποίο προάγει μια βιώσιμη οικονομική ανάκαμψη σε όλη την ήπειρο.

Και συμφωνήσαμε και στην ανάπτυξη του Ευρωπαϊκού Ψηφιακού Πιστοποιητικού. Μια καινοτόμα ιδέα που πρότεινε πρώτη η Ελλάδα, η εφαρμογή της οποίας ήταν απολύτως καθοριστική για την αποκατάσταση των ελευθεριών, τη στήριξη του τουρισμού και την τόνωση των οικονομιών μας.

Και καθώς βρισκόμαστε εδώ σήμερα -απέχουμε λιγότερο από 6 εβδομάδες από την Σύνοδο COP 26 στη Γλασκώβη- συνεχίζουμε να μιλάμε για το άλλο σημαντικό ζήτημα των καιρών μας, το κλίμα, με μια ανανεωμένη αίσθηση επείγοντος. Το ερώτημα είναι εάν μπορούμε να ευθυγραμμίσουμε την ωραία ρητορική με την απαραίτητη δράση για να αποτρέψουμε μια καταστροφή με αδιανόητες συνέπειες.

Θα είμαι ξεκάθαρος: πλέον δεν μιλάμε για κλιματική αλλαγή, το ζήτημα είναι η αντιμετώπιση μιας οξείας κλιματικής κρίσης.

Η συλλογική μας αντίδραση ενάντια στον κορονοϊό ήταν διασυνοριακή και απέδειξε ότι, όταν ο κόσμος χρειάστηκε να ορθώσει ανάστημα και να δράσει από κοινού, μπόρεσε να αντιμετωπίσει πραγματικά παγκόσμια ζητήματα. Η συλλογική μας αντίδραση στην κλιματική κρίση θα πρέπει να πετύχει αντίστοιχα αποτελέσματα.

Κυρίες και κύριοι,

Οι επιστήμονες μας λένε ότι το οικοσύστημα της Μεσογείου, το οποίο φιλοξενεί κάποιους από τους αρχαιότερους πολιτισμούς του κόσμου, είναι ιδιαίτερα ευάλωτο στις συνέπειες της αύξησης της θερμοκρασίας.

Και ασφαλώς η χώρα μου η Ελλάδα υφίσταται τις συνέπειες. Αυτό το καλοκαίρι, το τίμημα που πληρώσαμε ήταν πολύ μεγάλο καθώς πρωτόγνωρες πυρκαγιές σάρωσαν την χώρα μου. Και όμως, η βοήθεια για την καταπολέμηση των πυρκαγιών ήλθε από όλη την Ευρώπη και όχι μόνο. Είμαι πραγματικά ευγνώμων προς τις 23 χώρες που μας έστειλαν την αρωγή τους και μας βοήθησαν να τιθασεύσουμε αυτό το φυσικό φαινόμενο που είχε τεράστια ένταση.

Είμαι πολύ χαρούμενος που την προηγούμενη Παρασκευή, μαζί με την Ελλάδα, οι ηγέτες 8 Μεσογειακών χωρών έθεσαν την κλιματική κρίση στο επίκεντρο της 8ης Συνόδου EUMED που έλαβε χώρα στην Αθήνα.

Η Διακήρυξη της Αθήνας, την οποία υιοθέτησαν η Πορτογαλία, η Ισπανία, η Γαλλία, η Ιταλία, η Κροατία, η Κύπρος, η Μάλτα, η Σλοβενία και η Ελλάδα, εστιάζει σε βασικούς τομείς της κλιματικής κρίσης, τομείς που σχετίζονται ιδιαίτερα με τη Μεσόγειο, συμπεριλαμβανομένης της βιοποικιλότητας, της διαχείρισης των δασών, του θαλάσσιου περιβάλλοντος, της πολιτικής προστασίας, της πρόληψης και της ετοιμότητας.

Η δέσμευσή μας για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης είναι ακλόνητη και διαπερνά όλες τις παραμέτρους της δημόσιας πολιτικής. Πριν από 2 χρόνια, πριν χτυπήσει η Covid, ανακοίνωσα από αυτό βήμα ότι η Ελλάδα θα έκλεινε όλες τις λιγνιτικές μονάδες ηλεκτροπαραγωγής μέχρι το 2028. Τώρα εργαζόμαστε για να πετύχουμε τον στόχο αυτό νωρίτερα, πιθανόν το 2025.

Επενδύουμε 24 δισεκατομμύρια, ευρωπαϊκά και εθνικά κονδύλια, με στόχο να ενισχύσουμε την πράσινη μετάβαση. Αντιμετωπίζουμε το ζήτημα της μόλυνσης από τα πλαστικά στη ξηρά αλλά και στη θάλασσα. Σκοπεύουμε να προστατεύσουμε ουσιαστικά το θαλάσσιο περιβάλλον απαγορεύοντας την αλιεία στο 10% των θαλασσών μας μέχρι το 2030.

Επίσης, θέτουμε σε εφαρμογή φιλόδοξα σχέδια, σε συνεργασία με τον ιδιωτικό τομέα, με στόχο να επιταχύνουμε τη χρήση της πράσινης ενέργειας στα πιο ευαίσθητα οικοσυστήματά μας. Για παράδειγμα, στην Αστυπάλαια της Δωδεκανήσου, ξεκινήσαμε ένα μακρόπνοο σχέδιο από κοινού με την Volkswagen με στόχο να δημιουργήσουμε το πρώτο πλήρως πράσινο νησί της Ευρώπης. Και η Ελλάδα ηγείται της παγκόσμιας πρωτοβουλίας που έχει στόχο την επιτάχυνση της δράσης για την προστασία της πολιτιστικής και φυσικής κληρονομιάς από την επίδραση της κλιματικής αλλαγής.

Κυρίες και κύριοι,

Επιτρέψτε μου τώρα να αναφερθώ στην κλιμακούμενη πολυπλοκότητα των διεθνών σχέσεων και τις συνεχείς προσπάθειές μας να κατοχυρώσουμε περιφερειακή ειρήνη και ασφάλεια.

Από την τελευταία μας συνάντηση, στη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών, η Ανατολική Μεσόγειος βίωσε δυστυχώς περισσότερες μέρες αστάθειας παρά ηρεμίας.

Ενώ είναι αλήθεια ότι υπάρχουν αποκλίνουσες αντιλήψεις μεταξύ της Ελλάδας και της γειτονικής μας Τουρκίας, η Ελλάδα ήταν πάντα προσηλωμένη στους κανόνες και τις αρχές του διεθνούς δικαίου και παραμένει ισχυρός υπέρμαχος της άποψης πως όλες οι διαφορές θα πρέπει να διευθετούνται με ειρηνικό τρόπο, πάντα σύμφωνα με τον Καταστατικό Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών.

Καταρχάς να επισημάνω ότι είναι ο Καταστατικός Χάρτης των Ηνωμένων Εθνών που απαγορεύει τη χρήση ή την απειλή χρήσης βίας. Ωστόσο, από το 1995 η Ελλάδα αντιμετωπίζει μια επίσημη, διαρκώς ανανεούμενη και ξεκάθαρα παράνομη και απαράδεκτη απειλή χρήσης βίας από την Τουρκία, γνωστή ως casus belli.

Επίσης, με δεδομένο ότι η Ελλάδα είναι μια χώρα που γεωγραφικά περιβρέχεται από θάλασσα, αποτελείται από χιλιάδες νησιά και μια ακτογραμμή που εκτείνεται πέραν των 14 χιλιάδων χιλιομέτρων, τη μεγαλύτερη της Μεσογείου, αλλά και ως παγκόσμια ναυτική δύναμη, είμαστε απόλυτα προσηλωμένοι στο Δίκαιο της Θάλασσας, όπως αυτό αποτυπώνεται στη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας.

Προσφάτως υπογράψαμε, ύστερα από πολλά χρόνια δύσκολων διαπραγματεύσεων, συμφωνίες οριοθέτησης των θαλασσίων ζωνών μας με την Ιταλία και την Αίγυπτο, και συμφωνήσαμε με την Αλβανία να παραπέμψουμε το ζήτημα της οριοθέτησης στο Διεθνές Δικαστήριο.

Αυτή θεωρώ πως είναι η καλύτερη απόδειξη πως οι διαφωνίες σχετικά με τις οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών, ανεξαρτήτως του πόσο περίπλοκες και μακροχρόνιες είναι, μπορούν να επιλυθούν, εφόσον συμφωνήσουμε σε ένα κοινό πλαίσιο. Και το μόνο διαθέσιμο πλαίσιο είναι αυτό του Δικαίου της Θάλασσας.

Αυτή η στάση ορίζει και την προσέγγισή μας όσον αφορά στην Τουρκία. Πάντα υποστηρίζαμε την ανάγκη για ανοιχτά κανάλια επικοινωνίας και για συνεργασία ανάμεσα στις χώρες μας που γειτονεύουν. Αυτό που συνέβη πέρυσι, όταν η 'Αγκυρα δημιούργησε κλίμα έντασης, αχρείαστα και δίχως να προκληθεί, απειλώντας με σύγκρουση μεταξύ δύο συμμάχων στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ, δεν θα πρέπει να επαναληφθεί.

Η Τουρκία θα πρέπει να αντιληφθεί ότι η επιθετική της στάση στο συγκεκριμένο θέμα υπονομεύει τις προοπτικές για μια αμοιβαία επωφελή σχέση, και θέτει σε κίνδυνο την περιφερειακή ασφάλεια και σταθερότητα. Επιπροσθέτως, καθιστά τη σχέση της Τουρκίας με την Ευρώπη αρκετά πιο περίπλοκη.

Θα ήθελα να κατακτήσω απολύτως σαφές ότι θα συνεχίσουμε να προστατεύουμε την κυριαρχία και τα κυριαρχικά μας δικαιώματα σε ολόκληρη την επικράτειά μας, στη στεριά, στη θάλασσα και στον εναέριο χώρο μας. Ταυτόχρονα, θα καταβάλλω κάθε δυνατή προσπάθεια για να συνεχίσω την προσπάθεια προσέγγισης με την Τουρκία για τη διερεύνηση οδών συνεργασίας.

Έχω ένα όραμα για την Ανατολική Μεσόγειο: Αντί να συνεχίσουμε τις διαμάχες του προηγούμενου αιώνα για τους υδρογονάνθρακες -ένα αγαθό που χάνει την αξία του- θα πρέπει να ενώσουμε τις δυνάμεις μας και να συνεργαστούμε ενάντια στους νέους κοινούς εχθρούς. Την κλιματική κρίση, η οποία επηρεάζει εξίσου τις δύο χώρες μας. Αλλά και την απειλή της παράνομης μετανάστευσης, όπου η Τουρκία έχει σημαντικό ρόλο να διαδραματίσει συνεργαζόμενη με εμάς προκειμένου να εξαλείψουμε τα παράνομα δίκτυα διακινητών που εκμεταλλεύονται την απόγνωση ευάλωτων ανθρώπων.

Υπάρχουν πολλά που οι δυο χώρες μας μπορούν να κάνουν από κοινού. Είμαστε προορισμένοι από την ιστορία και τη γεωγραφία να συνυπάρχουμε. Είναι προς το κοινό μας συμφέρον να το κάνουμε με τρόπο ειρηνικό και με στόχο την ευημερία.

Κυρίες και κύριοι,

Το ζήτημα για το οποίο είμαι λιγότερο αισιόδοξος είναι το Κυπριακό.

Είναι, πράγματι, θλιβερό ότι η Τουρκία συνεχίζει να αγνοεί σειρά ψηφισμάτων των Ηνωμένων Εθνών, μεταξύ αυτών τα ψηφίσματα 541 και 550, και επιμένει στη στρατιωτικοποίηση του νησιού. Συνεχίζει την παραβίαση των θαλάσσιων ζωνών και του εναέριου χώρου της Κύπρου και παραβιάζει τα ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών στην περίκλειστη περιοχή των Βαρωσίων.

Η Ελλάδα παραμένει πλήρως προσηλωμένη στη στήριξη των προσπαθειών υπό τον Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών για την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων -το συντομότερο δυνατό- που θα αποσκοπούν στην επίτευξη μιας βιώσιμης λύσης για το Κυπριακό.

Η λύση αυτή μπορεί να βρεθεί μόνο στη βάση των ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, τα οποία μιλούν για μια αμοιβαία αποδεκτή λύση διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας, με πολιτική ισότητα, μία κυριαρχία, μία διεθνή προσωπικότητα και μία ιθαγένεια. Οποιαδήποτε συζήτηση για λύση δύο κρατών είναι απολύτως απαράδεκτη.

Στην άμεση γειτονιά μας, η Λιβύη συνεχίζει να υποφέρει από τις καταστροφικές συνέπειες ενός δεκαετούς εμφύλιου πολέμου. Ο λαός της Λιβύης αξίζει ένα ειρηνικό μέλλον, όπου η μοίρα του θα είναι στα δικά του χέρια, χωρίς την παρουσία ξένων στρατευμάτων, μισθοφόρων και ξένων μαχητών.

Οι Λίβυοι θέλουν να έχουν το δικαίωμα να μπορούν να εκλέγουν ελεύθερα τη δική τους κυβέρνηση, χωρίς ξένη παρέμβαση. Τους στηρίζουμε. Και στηρίζουμε το αίτημά τους για απόσυρση όλων των ξένων δυνάμεων και για τη διεξαγωγή ελεύθερων εκλογών στις 24 Δεκεμβρίου του 2021. Και εκτιμούμε το έργο των Ηνωμένων Εθνών και του Ειδικού Απεσταλμένου Jan Kubis.

Θα ήθελα να αναφερθώ εν συντομία και στο ζήτημα των Δυτικών Βαλκανίων. Η Ελλάδα ήταν πάντα ενεργός υποστηρικτής της μεγαλύτερης ευρωπαϊκής ενσωμάτωσης, ως ένα όχημα για μεγαλύτερη ευημερία και ένα σταθερό και δημοκρατικό μέλλον για την περιοχή.

Από την υιοθέτηση της "Ατζέντας της Θεσσαλονίκης" το 2003, αυτή η ευρωπαϊκή προοπτική έγινε η κινητήριος δύναμη για μεταρρυθμίσεις, εκδημοκρατισμό και αλλαγή. Αλλά ας είμαστε ειλικρινείς. Υπάρχει επίσης κόπωση και απογοήτευση. Δεκαοχτώ χρόνια είναι μεγάλο χρονικό διάστημα.

Σε λίγες μέρες θα πραγματοποιηθεί στη Σλοβενία η Σύνοδος Κορυφής ΕΕ - Δυτικών Βαλκανίων. Ας μη χάσουμε την ευκαιρία να αξιοποιήσουμε τη Σύνοδο αυτή για να κάνουμε ένα τολμηρό βήμα προς τα εμπρός. Είναι καιρός η ΕΕ να το πράξει.

Κυρίες και κύριοι,

Η Ελλάδα πιστεύει στην πολυμερή προσέγγιση σε ό,τι αφορά τις περίπλοκες, παγκόσμιες προκλήσεις της εποχής μας. Είμαι όμως παράλληλα και ένας σταθερός υποστηρικτής της απόλυτης ανάγκης για στρατηγική αυτονομία της Ευρώπης.

Τα πρόσφατα γεγονότα έδειξαν ξεκάθαρα ότι θα πρέπει να είμαστε διατεθειμένοι και ικανοί, ως Ευρωπαίοι, να κάνουμε περισσότερα πράγματα μόνοι μας. Αυτό δεν θα πρέπει να γίνει σε βάρος των διατλαντικών δεσμών μας.

Αν μη τι άλλο, μια Ευρωπαϊκή Αμυντική Ένωση θα ενισχύσει το ΝΑΤΟ. Θα αναγκάσει ευρωπαϊκές χώρες να αντιμετωπίσουν ζητήματα διαλειτουργικότητας και πενιχρών αμυντικών προϋπολογισμών. Θα επιταχύνει τη συνεργασία μας σε ζητήματα του κυβερνοχώρου αλλά και του διαστήματος.

Αν η Ευρώπη φιλοδοξεί να είναι όχι μόνο μια οικονομική, αλλά και μια γεωπολιτική υπερδύναμη, είναι καιρός να ξεκινήσει σοβαρά αυτή η συζήτηση. Και οι χώρες που είναι περισσότερο διατεθειμένες να προχωρήσουν μπορούν να το κάνουν με ταχύτερο ρυθμό.

Τα στρατηγικά μας συμφέροντα στην Ανατολική Μεσόγειο, τη Μέση Ανατολή, την περιοχή του Σαχέλ μας αναγκάζουν να αντιμετωπίσουμε αυτή την πρόκληση με μια ανανεωμένη αίσθηση επείγοντος. Γιατί θα υπάρξουν αποστολές όπου το ΝΑΤΟ και τα Ηνωμένα Έθνη δεν θα είναι παρόντα. Αλλά θα πρέπει να είναι παρούσα η ΕΕ.

Κυρίες και κύριοι,

Θα ήθελα να κλείσω με αυτό.

Nωρίτερα αυτή τη χρονιά, στις 25 Μαρτίου, η Ελλάδα γιόρτασε την επέτειο των 200 ετών από την έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης. Οι πρόγονοί μας αγωνίστηκαν για ελευθερία, αξιοπρέπεια και τον σεβασμό του κράτους δικαίου. Και νίκησαν, παρότι οι πιθανότητες δεν ήταν με το μέρος τους, γιατί έκαναν το σωστό για τους ίδιους και τα παιδιά τους.

Οι προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε σήμερα είναι εξίσου σημαντικές: 6.000 χρόνια πολιτισμού και το μέλλον όλων των γενεών που θα έρθουν ακουμπά στις δικές μας πλάτες.

Με όπλα μας τη δύναμη της λογικής και της επιστήμης, και με την αποφασιστικότητα να σταθούμε στο ύψος των περιστάσεων, είμαι πεπεισμένος ότι και εμείς θα κάνουμε το σωστό. Για εμάς, για τα παιδιά μας και για το μέλλον αυτού του εύθραυστου αλλά όμορφου μπλε πλανήτη που η ανθρωπότητα αποκαλεί σπίτι της.

Σας ευχαριστώ πολύ».